အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီ

Thursday, February 5, 2015

အစၥလာမ့္သမိုင္းတြင္ ပထမဆံုး ဂ်ဴမုအဟ္၌ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီး(ဆြ)သခင္ မိန္႕ၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ ပထမဦးဆံုးေသာ ဂ်ဴမုအဟ္ခြသ္ဗဟ္

အစၥလာမ့္သမိုင္းတြင္ ပထမဆံုး ဂ်ဴမုအဟ္၌ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီး(ဆြ)သခင္ မိန္႕ၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ ပထမဦးဆံုးေသာ ဂ်ဴမုအဟ္ခြသ္ဗဟ္

တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သခင္သည္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အား ခ်ီးက်ဴးေထာပနာေမတၱာမဂၤလာပို႕သျပီးေနာက္ ေအာက္ပါအတိုင္း မိန္႕ေခၽြေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

အို - - လူသားအေပါင္းတို႕ အသင္တို႕သည္ မိမိတို႕အတြက္ ေကာင္းမႈကုသိုလ္မ်ားကို ၾကိဳတင္ျပဳလုပ္ၾကေလကုန္။ မုခ် အသင္တို႕အားလံုးသည္ တစ္ေန႕ ေမ့ေမ်ာေသဆံုးၾကရေပမည္။ ထို႕ေနာက္ လူသားသည္ မိမိတို႕အလြန္တြယ္တာၾကသည့္ သိုး၊ဆိတ္မ်ားကို ထိန္းေက်ာင္းသူမပါ စြန္႕ပစ္ခဲ့ၾကရလိမ့္မည္။

ထို႕ေနာက္ အရွင္ျမတ္ေရွ႕ေတာ္ေမွာက္သို႕ ေရာက္ၾကရလိမ့္မည္။ ထိုအခ်ိန္ကာလ (ဟယွရ္)တြင္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ႏွင့္ ၎ပုဂၢိဳလ္၏အၾကားတြင္ မည္သည့္အကာအကြယ္မွ်မရွိပဲ မည္သည့္ စကားျပန္မွ် မပါပဲ တိုက္ရိုက္စစ္ေဆးျခင္းကို ခံရလိမ့္မည္။

ထိုအခ်ိန္ဝယ္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္က အို လူသား အသင့္ထံသို႕ တရားဓမၼေဟာၾကားရန္ ငါအရွင္၏ တမန္ေတာ္ မေရာက္လာခဲ့သေလာ။ ငါအရွင္သည္ အသင့္အား ေျမာက္ျမားစြာေသာ စည္းစိမ္ဥစၥာကို မေပးခဲ့သေလာ။ အသင္သည္ ၎ေက်းဇူးေတာ္မ်ားကို ေထာက္႐ႈ႕ျပီး အသင့္အတြက္ မည္သည့္ ေကာင္းမႈကုသိုလ္မ်ားကို ၾကိဳတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသနည္းဟု စစ္ေမးသည့္အခါ လူသားသည္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ရွာေဖြသည့္သေဘာျဖင့္ မိမိ၏ လက္ဝဲ လက္ယာဘက္ၾကည့္ေသာ္လည္း တစ္စံုတစ္ရာမွ် ေတြ႕ရွိရမည္မဟုတ္။ တဖန္ မိမိ၏ အေရွ႕ဘက္သို႕ ေမွ်ာ္ၾကည့္ေသာ္လည္း ငရဲဘံုမွအပ မည္သည့္အရာကိုမွ် ေတြ႕ျမင္ရမည္မဟုတ္။ ထို႕ေၾကာင့္ အၾကင္ပုဂၢိဳလ္သည္ မိမိကိုယ္မိမိ ငရဲေဘးမွ ကင္းေဝးေစရန္ တတ္ႏိုင္လွ်င္ စြန္ပလြံေစ့တစ္ျခမ္းမွ်ျဖစ္ေစ လွဴဒါန္းၾက။ အကယ္၍ ထိုမွ်ပင္ မတတ္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္ ခ်ိဳသာျမင့္ျမတ္သည့္ စကားကို ေျပာဆိုၾက။ မုခ် အသင္တို႕ျပဳလုပ္သည့္ အလွဴဒါန၏အက်ိဳးကို အရွင္ျမတ္ဘက္ေတာ္မွ ဆယ္ဆမွ အဆေပါင္း ခုႏွစ္ရာထိပင္ ခ်ီးျမွင့္ျခင္း ခံရလိမ့္မည္။ အသင္တို႕အေပၚသို႕ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ဘက္ေတာ္မွ ျငိမ္းခ်မ္းမႈအျဖာျဖာ သက္ေရာက္ပါေစဟု မိန္႕ေခၽြေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

အလ္ဟာဂ်္ ခလီဖွဟ္ သမားေတာ္ စာေရးဆရာ ဝါးခယ္မစိုးျမင့္ေအာင္ ၏ { ေဂါက္စြလ္အအ္ဇြမ္ (ရေသြ႕)သခင္ၾကီး၏ ထြဋ္ျမတ္လွစြာ ေရႊဂ်ဴမုအဟ္ - ဂ်ဴမုအဟ္ေန႕ ၾကီးက်ယ္ထြဋ္ျမတ္ျခင္းအေၾကာင္း } စာအုပ္ (စာမ်က္ႏွာ - ၆၃)မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

******************

Wednesday, January 28, 2015

ေဇယ်ေက်ာ္ထင္ ဒုဗိုလ္မွဴးၾကီးဘရွင္(၁၉၁၅-၁၉၇၀)

ေဇယ်ေက်ာ္ထင္ ဒုဗိုလ္မွဴးၾကီးဘရွင္(၁၉၁၅-၁၉၇၀)
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

▌ဗိုလ္မွဴးဘရွင္ (၁၉၁၅-၁၉၇၀)သည္ ေခတ္ေဟာင္း ျမနမ္မာ့သမိုင္း သုေတသနနယ္ပယ္၌ ထင္ရွားေသား ကမာၻသိ ျမန္မာ့သမိုင္းပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ၁၉၅၅ - ခုႏွစ္တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းသည့္ သမိုင္းေကာ္မရွင္တြင္ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္သည္။

▌ဗိုလ္မွဴးဘရွင္သည္ ေခတ္ေဟာင္း မြန္ျမန္မာေက်ာက္စာ မင္စာႏွင့္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေရးရာမ်ားတြင္ အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္သည့္ ပညာရွင္တစ္ဦးအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရသည္။

▌ဗိုလ္မွဴးဘရွင္သည္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားအခ်ိဳ႕၏ ဘာသာစကားႏွင့္ မြန္၊ခမာ၊တိဘက္၊ျမန္မာ၊ရွမ္း၊တရုတ္ႏွင့္အိႏၵိယဘာသာစကားမ်ားကို ေလ့လာလိုက္စားခဲ့သည္ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားႏွင့္ အေျပာအဆို ကၽြမ္းက်င္မႈမွာ ႏိုင္ငံတကာ ပညာရွင္အဆင့္ကို ေကာင္းစြာမီ၍ ပညာရွင္မ်ားကိုယ္တိုင္ ခ်ီးမြမ္းရပါသည္။

▌ဗိုလ္မွဴးဘရွင္သည္ သမိုင္းသုေတသနပညာရွင္သက္သက္မွ် မဟုတ္ေခ်။ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးၾကိဳးပမ္းမႈသမိုင္းတြင္ ကိုယ္တိုင္ပါဝင္ခဲ့သူတစ္ဦး ျဖစ္သည္။

▌ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ အာရွလူငယ္အစည္းအရံုး၏ ဥာဏဗလတာဝန္ခံ၊ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္(ဘီဒီေအ)ပညာေရးအရာရွိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္သည္။ ထိုသို႕ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ " အာရွစစ္ၾကီးႏွင့္ သာတူညီမွ် အက်ိဳးခံစားေရးစနစ္ " စာအုပ္ ေရးသား၍ အာရွလူငယ္စာစဥ္(၁)အျဖစ္၊ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္တြင္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ တိုင္း(၄)မွ ပါဝင္သည္။ " တိုင္း ၄ သတင္းစာ "ကို ဦးစီးထုတ္ေဝခဲ့သည္။ တပ္မေတာ္ပညာေရးအတြက္ " ဥေရာပစီးပြားေရးရာဇဝင္ " (ပထမပိုင္း) ကို ျပဳစုေပးရာ တိုင္း(၄)ျပည္သူ႕ဆက္ဆံေရးဌာနက ၁၉၄၅ ခုႏွစ္တြင္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးျပီးေနာက္ တပ္မေတာ္တြင္ ဆက္လက္အမႈထမ္း၍ တပ္မေတာ္ပညာေရးအတြက္ "ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သမိုင္း"ကို ေရးသားသည္။ ထို႕ေနာက္ ၁၉၄၈ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးေန႕အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ " ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သမိုင္း "စာအုပ္ကို ထုတ္ေဝခဲ့ရာ၊ တကၠသိုလ္ဝင္တန္း ေက်ာင္းသံုးျပ႒ာန္းစာအုပ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရသည္။ " ျမန္မာရာဇဝင္ "ဟူေသာ ေဝါဟာရအစား " ျမန္မာ့သမိုင္း "ဟူေသာ စကားကို ပထမဆံုးအသံုးျပဳသည့္ သမိုင္းပညာရပ္ဆိုင္ရာ စာအုပ္တစ္အုပ္ ျဖစ္သည္။

▌၁၉၅၅ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီ ၂၆ ရက္ေန႕တြင္ " ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းေကာ္မရွင္ "ကို စတင္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ရာ ပညာမင္းၾကီးဦးေကာင္း၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ေဒါက္တာထင္ေအာင္၊ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္အတြင္းဝန္ ဦးသန္႕၊ ဆရာအတတ္သင္ညႊန္ၾကားေရးဝန္ ဦးဘ၊ ျပန္ၾကားေရးဌာန ညႊန္ၾကားေရးဝန္ ဦးေယာ(ေဇယ်)၊ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ထုတ္ေဝေရးဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးဝန္ ဦးသိန္းဟန္(ေဇာ္ဂ်ီ)၊ ရန္ကုန္တကၠသို္လ္ သမိုင္းပါေမာကၡ ဦးဘညြန္႕၊ အေရွ႕တိုင္းႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းပါေမာကၡ ေဒါက္တာေက်ာ္သက္၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာပါေမာကၡ ဦးမ်ိဳးမင္းတို႕ႏွင့္အတူ ေဇယ်ေက်ာ္ထင္ဗိုလ္မွဴးဘရွင္သည္ တစ္ဦးအပါအဝင္ျဖစ္သည္။

▌၁၉၆၀-ခုႏွစ္တြင္ သမိုင္းေကာ္မရွင္ကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ရာ တပ္မေတာ္မွ အျငိမ္းစားယူခဲ့ေသာ ဗိုလ္မွဴးဘရွင္သည္ ေကာ္မရွင္၏ အလယ္ေခတ္ က်မ္းျပဳမွဴးႏွင့္ သမိုင္းတံခြန္စာေစာင္ အယ္ဒီတာအဖြဲ႕ဝင္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံ သမိုင္းေကာ္မရွင္၏ ဥကၠ႒မွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးေဟာင္း ေဒါက္တာ ဦးေဖေမာင္တင္ (၁၈၈၈-၁၉၇၃)ျဖစ္သည္။

▌ဗိုလ္မွဴးဘရွင္ ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္ပိုင္း ၁၉၇၁ ခုႏွစ္တြင္ ပုဂံစာအုပ္တိုက္မွ " အေနာ္ရထာအရင္က ျမန္မာႏိုင္ငံ" အမည္ျဖင့္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ဗိုလ္မွဴးဘရွင္အဆံုးမသတ္ခဲ့ရေသာ စာတမ္းမွာ ပညာတန္ေဆာင္ အတြဲ-၁၈၊ အမွတ္ ၁ (ဇန္နဝါရီ ၁၉၆၉)မွ အမွတ္ ၈ (ၾသဂုတ္ ၁၉၆၉)ထိ ေရးသားခဲ့ေသာ " ပုဂံေခတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ " ျဖစ္သည္။ ပံုႏွိပ္အေထာက္အထားျဖင့္ မေတြ႕ရေသးေသာ စာတမ္းတစ္ေစာင္မွာ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္အတြင္း ကမာၻေအးဗုဒၶတကၠသို္လ္၌ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ၆ ၾကိမ္ဆက္တိုက္ ေဟာေျပာခဲ့ေသာ Terracotta Votive Tablets of the Early Pyu and Pagan Dynaesty ေဟာေျပာခ်က္ ျဖစ္သည္။

▌ဗိုလ္မွဴးဘရွင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းေကာ္မရွင္မွ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝရန္ ေကာ္မရွင္စာစဥ္ ၆ အျဖစ္ " မဇၥၽိမေဒသ အေရးေတာ္ပံုက်မ္း"ကို တည္းျဖတ္ေပးခဲ့သည္။ " ျမန္မာႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္ဘာသာဝင္တို႕အား ေရွးျမန္မာမင္းတို႕က ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ပံုမ်ား " (စာ- ၁၁၇) စာတမ္းကိုလည္း ေရးသားခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းေကာ္မရွင္သည္ ဥကၠ႒ ဦးေဖေမာင္တင္၏ ဦးေဆာင္ၾကီးၾကပ္မႈျဖင့္ " ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းအေျချပ က်မ္းငယ္ " တစ္ေစာင္ ေရးသား စီစဥ္ခဲ့ရာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္မွ ဒီဇင္ဘာ အတြင္း ဗိုလ္မွဴးဘရွင္သည္ အခန္း ၃-ခန္း ေရးသားတင္သြင္းခဲ့သည္။

▌ဗိုလ္မွဴးဘရွင္၏ သုေတသနလက္ရာမ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းေကာ္မရွင္က ထုတ္ေဝခဲ့သည့္ ေလာကထိပ္ပန္(Loka Hteik Pan)သည္ အထင္ရွားဆံုးျဖစ္သည္။

▌ "...အဲဒီစာအုပ္မွာ ပုဂံအႏုပညာႏွင့္ ဗိသုကာပညာမ်ားကို က်မ္းျပဳသူက အကယ္တဝင့္ ရွင္းလင္းတင္ျပထားတာကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ သုေတသနတန္ဖိုးအမ်ားၾကီးရွိတဲ့ တင္ျပခ်က္ျဖစ္လို႕ အားရႏွစ္သက္စရာရွိပါတယ္။ ျမန္မာ့သမိုင္းအဖြဲ႕ရဲ႕ ပထမစာအုပ္ပဲလို႕ ဂုဏ္ယူႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ပထမစြဲတဲ့စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။"

▌ဗိုလ္မွဴးဘရွင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထင္ရွားေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္မွာ " Artibus Asiae "(အာတိဘတ္စ္ေအရွ)Vol.33,Part 1 (1973) စာေစာင္ျဖစ္သည္။

▌ဗိုလ္မွဴးဘရွင္အား ပါေမာကၡ လူ႕စ္ကိုယ္တိုင္ သူ၏ ထင္ရွားေသာ Old Burma-Early Pagan(1969)စာအုပ္၏ ပူးတြဲေရးသားသူ Joint Author အျဖစ္ အမွတ္တရာေဖာ္ျပထားသည္။ ဗိုလ္မွဴးဘရွင္ကို ၁၉၁၅ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ ရက္ ၊ တနဂၤလာေန႕တြင္ ပ်ဥ္းမနားျမိဳ႕ ရြာေကာက္ရပ္၌ဖြားသည္။ အဖ ေက်ာင္းဆရာ ဦးဟိန္၊ အမိ ေဒၚေစာရင္ ျဖစ္သည္။ ၁၉၃၃-၃၈ တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၊ယုဒသန္ေကာလိပ္၌ ပညာသင္ၾကား၍ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ အေရွ႕တိုင္းရာဇဝင္ ဂုဏ္ထူးတန္းျဖင့္ ဝိဇၨာဘြဲ႕ရခဲ့သည္။ ၁၉၃၈-၄၁ တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အေရွ႕တိုင္းရာဇဝင္နည္းျပ၊ လက္ေထာက္ကထိကအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္သည္။ ၁၉၄၂-၄၃ တြင္ ဂ်ပန္ေခတ္ အာရွလူငယ္အစည္းအရံုး၊ဥာဏဗလတာဝန္ခံ၊ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္တြင္ ဗမာ့ကာကြယ္ ေရတပ္မေတာ္၌ဗိုလ္ၾကီး၊ တပ္မေတာ္ပညာေရးပညာေရးအရာရွိ၊ပဲခူးစံျပတပ္မေတာ္ သမိုင္းနည္းျပႏွင့္ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ တိုင္း(၄)မွ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၅-၄၆တြင္ တပ္မေတာ္၌ ဗိုလ္မွဴး၊ အဂၤလန္တြင္ စစ္သံမွဴး ဒုတိယဗိုလ္မွဴးၾကီး၊၁၉၆၀-၇၀ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းေကာ္မရွင္ အေစာဆံုးမွ အလယ္ေခတ္အထိ က်မ္းျပဳအရာရွိအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

▌ဗိုလ္မွဴးဘရွင္သည္ အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီတြင္ အန္စြာရီသင္တန္းမ်ားကို တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္စိတ္ရွိေအာင္ သာသနာဗဟုသုတ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕သိရွိေအာင္ တိုင္းက်ိဳးျပည္က်ိဳး သာသနာအက်ိဳး ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေစေအာင္ အစၥလာမ္သာသနာေရးေကာင္းစီ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ၾကံ႕ခိုင္ေစရန္ရည္ရြယ္လ်က္ ျမန္မာျပည္ေဒသအႏွံ႕တြင္ သင္တန္းမ်ားကို အမွတ္စဥ္(၁)မွ အမွတ္စဥ္ (၂၈)အထိ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ဦးေဆာင္ပါဝင္ ပို႕ခ်ခဲ့သည္။ ခုတိုင္ အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီသည္ အန္စြာရီသင္တန္းမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ဖြင့္လွစ္ပို႕ခ်လ်က္ရွိေနေပသည္။ ဗိုလ္မွဴးဘရွင္၏ အထင္ကရ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တစ္ရပ္မွာ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ ႏွစ္ ၁၄၀၀ ျပည့္ကို ဦးစီးဦးေဆာင္ က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

▌ ဗိုလ္မွဴးဘရွင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သုေတသနအသင္း အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ (၁၉၆၅-၆၉)၊ ျမန္မာစာေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ သမိုင္းဘြဲ႕လြန္သင္တန္းမ်ားတြင္ အထူးကထိက၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစၥလာမ္သာသနာေရးေကာင္စီဌာနခ်ဳပ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ (၇)ရက္ ညေန (၅း၅၀)နားရီတြင္ ႏွလံုးေရာဂါျဖင့္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၌ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါသည္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္၌ ဇနီးေဒၚခင္ေမၾကီး(သတၱေဗဒကထိက)ႏွင့္ သား-၁ ဦး ၊သမီး ၄ - ဦးက်န္ရစ္သည္။

ဗိုလ္မွဴးၾကီးဘရွင္ ျပဳစုခဲ့ေသာ စာအုပ္မ်ား
*****************************

၁။ ေခတ္သစ္မာဃ - (၁၉၃၇ ခုႏွစ္)
၂။ ျမန္မာႏိုင္ငံေက်းလက္ျပဳျပင္ေရးစာတမ္း - (၁၉၃၉ ခုႏွစ္)
၃။ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္း - (၁၉၄၈ ခုႏွစ္)
၄။ Loka Hteik Pan ( in English) ( ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ )
၅။ ပုဂံမင္စာစု ( ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ )
၆။ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရးဆိုင္ရာ သမိုင္းစာတမ္း - (၁၉၆၉ ခုႏွစ္)
၇။ အေနာ္ရထာအရင္က ျမန္မာႏိုင္ငံ - (၁၉၇၀ ခုႏွစ္)

*******************************

ရွာေဖြစုေဆာင္းဆက္လက္တင္ျပသူ - သွ်ိသွ်ားေမာင္

▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌

PDF တိုက္ရိုက္ဖတ္ရႈရန္ႏွင့္ေဒါင္းရန္

https://docs.google.com/a/blumail.org/viewer?a=v&pid=sites&srcid=Ymx1bWFpbC5vcmd8bWF1bmdtYXVuZzkyNXxneDo3NmZkNzk0NGJhYjMyMDQy

ကဝိပညာေက်ာ္တို႕၏မ်က္႐ႈ႕ျမတ္တမန္-ျပန္ဆိုသူ-အလ္ဟာဂ်္ဦးညြန္႕ေမာင္သွ်ိန္

**********************************************

https://docs.google.com/a/blumail.org/viewer?a=v&pid=sites&srcid=Ymx1bWFpbC5vcmd8bWF1bmdtYXVuZzkyNXxneDo3MmE4MjFjYTkzNWZhZjli

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္အစၥလာမ္သာသနာေရာက္ရွိလာျခင္း-ဗိုလ္မွဴးဘရွင္(ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းေကာ္မရွင္)ဘာသာျပန္-ေက်ာ္သက္ဟန္

Tuesday, January 27, 2015

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစၥလာမ္သာသနာေရာက္ရွိလာျခင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစၥလာမ္သာသနာေရာက္ရွိလာျခင္း
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
၁၉၃၁ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္း အစီရင္ခံစာအရ ဗမာျပည္၏ မြတ္စလင္လူဦးေရသည္ ၅၈၄၈၃၉ ဦးျဖစ္သည္။ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ၾကာျပီးေနာက္ ယေန႕အခါတြင္ ဤကိန္းဂဏန္းမွာ မမွန္ေတာ့ပါ။ အစၥလာမ္ဘာသာ ကိုးကြယ္မႈကို ေဖာ္ျပေသာ တိုင္းျပည္၏ လူဦးေရမွာ အေျပာင္းအလဲမ်ားစြာ ရွိခဲ့ျပီျဖစ္ပါသည္။ အေရွ႕ပါကစၥတန္ႏွင့္ နယ္ခ်င္းစပ္လ်က္ တည္ရွိေသာ ရခိုင္တိုင္း၊ စစ္ေတြခရိုင္မွ မၾကာမီက ခြဲထုတ္ခဲ့ေသာ ေမယုနယ္ျခား ခရိုင္သစ္တစ္ခုတည္းကပင္ မြတ္စလင္လူဦးေရ သံုးသိန္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ထို႕ျပင္ ပိုမိုၾကီးမားေသာ ျမိဳ႕မ်ားႏွင့္ ေက်းရြာမ်ားျဖစ္ေသာ အထူးသျဖင့္ ရန္ကုန္၊ ေရႊဘို၊ စစ္ကိုင္း၊ မႏၲေလး၊ ေက်ာက္ဆည္၊ ရမည္းသင္း၊ က်ိဳဳကၡမီ၊ မိတၳီလာႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္တို႕တြင္လည္း မြတ္စလင္လူဦးေရ အစုအေဝးမ်ား ရွိၾကသည္။
တမန္ေတာ္မိုဟမၼဒ္ ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္ ႏွစ္ေပါင္း(၁၀၀)အတြင္း အစၥလာမ္သာသနာသည္ ဥေရာပ-အာရွအလယ္ရပ္ဝန္းၾကီးအတြင္း ျပန္႕ႏွံ႕ခဲ့သည္ဆိုေသာ အခ်က္မွာ ထင္ရွားေသာအခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ေအဒီ ၁၂၀၂ ေရာက္ေသာအခါ အစၥလာမ္သာသနာသည္ အေရွ႕ဘက္၌ ဘဂၤလားနယ္ ျဗဟၼပုတၱရ ျမစ္ကမ္းေျခအထိ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္လည္း ပါရွန္း- အာရပ္ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ သေဘၤာသားမ်ားသည္ ထို႕ထက္ ႏွစ္ေပါင္း(၃၀၀)ေစာ၍ အိႏၵိယႏွင့္ ကမာၻ႕အေရွ႕ဖ်ားေဒသမ်ားသို႕ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကပါျပီ။ ေအဒီ ၈၇၁ ထုတ္ စာေရးသူ အမည္မသိေသာ အာရပ္က်မ္းတစ္ေစာင္အရ အာရပ္ခရီးသည္ႏွစ္ဦးသည္ ျမန္မာျပည္ေတာင္ဘက္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ထဲရွိ အန္ဒမန္ကၽြန္းသို႕ ေရာက္ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ေအဒီ ၈၅၁ ခုႏွစ္တြင္ စုလိုင္မန္ေခၚ ပါရွန္ကုန္သည္တစ္ဦးသည္ အိႏၵိယႏွင့္ တရုတ္တို႕တြင္ ကိုယ္တိုင္ခရီးသြားလာခဲ့သည့္အေၾကာင္း ေရးသားခဲ့ျပီး တရုတ္ျပည္ႏွင့္ အိႏၵိယကမ္းေျခေဒသမ်ားအေၾကာင္းကို အာရဗီဘာသာျဖင့္ အေစာဆံုးေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။

        ေက်ာ္ျဖဴ၊ ပုသိမ္၊ သန္လ်င္၊ မုတၱမႏွင့္ ျမိတ္ စသည္တို႕ကဲ့သို႕ေသာ ျမန္မာျပည္ ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕မ်ား၏ အနီးအနား ေနရာမ်ားတြင္ ေရွးအခါက သေဘၤာမ်ား ပ်က္ဆီးခဲ့ၾကသည့္အေၾကာင္း ဒ႑ရီဆန္ဆန္ ေျပာဆိုမႈမ်ား အႏွံ႕အျပားတြင္ ရွိၾကသည္။ ထိုထက္မ်ာစြာေနာက္က်ျပီးေသာ ကာလက မြန္ႏွင့္ျမန္မာရာဇဝင္မ်ားႏွင့္ ေအာက္ျမန္မာျပည္၏ ဘုရားသမိုင္းအခ်ိဳ႕တြင္ သေဘၤာပ်က္၍ ေရာက္လာေသာ သေဘၤာသားမ်ား၊ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ား ကုလားအေၾကာင္း ဒ႑ာရီမ်ားပါဝင္ၾကသည္။ သို႕ေသာ္လည္း ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ အစစ္အမွန္ သမိုင္းအေထာက္အထားအျဖစ္ မွတ္ယူ၍မရႏိုင္ေပ။ သို႕ေသာ္လည္း ဗုဒၵရ္မကာန္ႏွင့္ ဒရ္ဂါအေဆာက္အဦးမ်ား စစ္ေတြမွ ျမိတ္ျမိဳ႕ ျမန္မာျပည္ ကမ္းေျခတစ္ေလွ်ာက္ ေနရာမ်ားတြင္ ရွိေနျခင္းကား ေအာက္ျမန္မာျပည္ႏွင့္ ေရွးေခတ္မြတ္စလင္တို႕ ဆက္သြယ္မႈရွိခဲ့သည့္အေၾကာင္း အမွတ္ရစရာ သက္ရွိျဖစ္ရပ္ဇာတ္လမ္းမ်ားကို ေထာက္ခံလ်က္ရွိပါသည္။
        ဗုဒၵရ္မကာန္ဆိုေသာ အေခၚ၏ မူရင္းမွာ ဗဒရ္မကာန္ျဖစ္သည္။ ဆာရစ္ခ်တ္၊ စီ တမ္ပဲလ္က ဗဒရ္ကို စစ္တေကာင္းျမိဳ႕၏ ပီရ္ဗဒရ္ဟု တိတိက်က်ေဖာ္ထုတ္ျပျပီး ဘဒ္ရုဒၵီန္ ေအာင္လီယာဟု ပို၍ ထင္ရွားေၾကာင္း ဆိုထားသည္။ ၎အား မြတ္စလင္ ေရၾကီးေရလွ်ံမႈနတ္(ေရွးအာရပ္ရိုးရာ အလ္ခိဒရ္)ႏွင့္ ဆက္စပ္ေဖာ္ျပထားသည္။ ဗဒရ္မကာန္တို႕သည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ၊ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္မ်ား၊ မဟာေမဒင္မ်ား၊ အိႏၵိယ၊ ျမန္မာ၊ တရုတ္ဌာေနလူမ်ိဳးမ်ား အားလံုးႏွင့္ဆိုင္ေသာ ဂူဗိမာန္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဤသူေတာ္စင္တို႕၏ ေခတ္ကာလသည္ ေအဒီ ၁၅ ရာစု၏ ပထမႏွစ္ဝက္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ဤေနရာမ်ား၏ အစဥ္အလာမွာ ထိုထက္မ်ားစြာ ေစာေသာကာလအထိ ေရာက္ရွိလိမ့္မည္ဟု ယူဆရသည္။ ဒရ္ဂါဆိုသည္မွာ သံတြဲ၊ ပုသိမ္၊ သံလ်င္ စသည္တို႕၌ ဘဒရုဒၵင္ေအာင္လီယာမွအပ ျဖစ္ေသာ မြတ္စလင္ သူေတာ္စင္မ်ားျဖစ္ၾကသည္ဟု ေယဘုယ်ယူဆၾကသည္။ သို႕ေသာ္လည္း သူတို႕အား ရိုေသကိုင္း႐ိႈင္းၾကေသာ လူတို႕သည္ ယင္းတို႕မွာ လြန္ေလျပီးေသာကာလက မြတ္စလင္ သူေတာ္စင္မ်ား၏ သခ်ႋဳင္းအုတ္ဂူမ်ားျဖစ္ၾကသည္ ဆိုျခင္းမွလြဲ၍ ယင္းတို႕၏ သမိုင္းကို မသိၾကေခ် ။
        မြတ္စလင္သည္ အျခားတစ္ဖက္တြင္ ယူနန္နယ္မွ တစ္ဆင့္ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရွိခဲ့သည္။ တရုတ္ျပည္ထဲသို႕ ပထမဦးဆံုး အစၥလာမ္ဘာသာ ထိုးေဖာက္ဝင္ေရာက္လာမႈသည္ မဟာပိုးလမ္းမၾကီးျဖင့္ ခ်န္ဂန္ျမိဳ႕ေတာ္သို႕၊ အဘာဆစ္ ခလီဖိတ္က ေစလႊတ္ေသာ သံအဖြဲ႕မ်ားမတိုင္မီ ကာလၾကာရွည္ကပင္ ပင္လယ္ခရီးျဖင့္္ေရာက္ရွိလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေအဒီ ၈ ရာစုတြင္ တရုတ္ျပည္ ကုန္းတြင္းေဒသႏွင့္ ပင္လယ္ကမ္းေျခတစ္ေလွ်ာက္တြင္ မြတ္စလင္အေျခခ် ေနထိုင္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ ေအဒီ ၇၅၈ ကပင္ မြတ္စလင္ကုန္သည္တို႕သည္ ကန္တုန္ျမိဳ႕တြင္ လႈပ္လႈပ္ရြရြ အေနအထားေရာက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ အေရအတြက္အထိ ရွိခဲ့သည္။ တန္ေခတ္ တရုတ္တို႕သည္ အာရပ္ကို "တာရွိ" ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ သိရွိခဲ့ၾကသည္။ ဆြန္မင္းဆက္ေခတ္အကုန္တြင္ တရုတ္ျပည္ မြတ္စလင္လူဦးေရမွာ စီဂါလူမ်ိဳးမ်ား ဝင္ေရာက္လာျခင္းေၾကာင့္ ၾကီးထြားလာခဲ့ျပီး မြတ္စလင္မ်ားကို အျခားနာမည္မ်ားအား စြန္႕ပယ္ျပီး ဟြီဟူ(သို႕မဟုတ္) ဟြီဟို ေနာက္ဆံုး ဟြီဟြီဟု တစ္ညီတည္း သတ္မွတ္ေခၚေဝၚခဲ့သည္။
        ၁၂၅၃ ခုႏွစ္တြင္ ကူဗလိုင္ခန္ႏွင့္ စစ္သူၾကီး ယူရီယန္ခါဒိုင္းတို႕လက္ေအာက္တြင္ မြန္ဂိုလူမ်ိဳးတို႕သည္ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ နီးေသာ ယူနန္ျပည္နယ္အေနာက္ပိုင္းျမိဳ႕ တာလီကို သိမ္းပိုက္ျခင္းျဖင့္ စစ္ေတာင္ပံကို ျဖန္႕ခဲ့သည္။ ေနာင္ ၅ ႏွစ္ၾကာေသာအခါ ယူရီယန္ခါဒိုင္းသည္ ယူနန္နယ္ရွိ "တိုင္" လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ လူမ်ိဳးႏြယ္စုအားလံုးကို ေအာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ တန္ေခတ္ကာလကပင္ မဟာေမဒင္ဘာသာလႊမ္းမိုးခံခဲ့ရေသာ ဗဟိုအာရွေဒသသို႕ မွန္မွန္ ေျဖးေျဖး တိုးဝင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ပံုမွန္တိုးပြားမ်ားလ်က္ရွိေသာ ယူနန္ျပည္နယ္၏ မြတ္စလင္လူဦးေရသည္ မြန္ဂိုတို႕သိမ္းလိုက္ျခင္းျဖင့္ မြန္ဂိုစစ္တပ္တြင္ ပါဝင္ေသာ မြတ္စလင္စစ္သည္မ်ားႏွင့္ အရာရွိမ်ားေၾကာင့္ တိုးတက္မ်ားျပားလာျပန္သည္။ ယူနန္နယ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ယြန္ (မြန္ဂို) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိအခ်ိဳ႕မွာ ထင္ရွားေသာ မြတ္စလင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ၁၂၇၄ မွ ၁၂၇၉ အတြင္း ယူနန္၏ ျပည္နယ္ေကာင္စစ္ဝန္မွာ စိုင္တိန္ခ်ိရွန္စုတင္ ျဖစ္၍ သူ၏ မြတ္စလင္အမည္မွာ ရွမ္စြတ္ဒင္ျဖစ္သည္။ ဥာဏ္ပညာရွိ၍ ညွာတာေထာက္ထားတတ္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အရာရွိတစ္ဦးျဖစ္သူ ဆအီးဒ္အဇလ္သည္ ယူနန္ ျပည္သူလူထုအား ျငိမ္သက္ေအးခ်မ္း၍ ႏွစ္သိမ့္ေက်နပ္မႈရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သည္။ သူ၏သား နာဆူလာတင္ (နဆြီအြတ္ဒင္)သည္ ၁၂၇၉ မွ ၁၂၈၅ ထိ ယူနန္ျပည္နယ္၏ လမ္းမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ရေသာ စစ္ဦးစီးမွဴးျဖစ္ျပီး သူသည္ ၁၂၇၇-၇၈တြင္ ျမန္မာျပည္အား က်ဴးေက်ာ္ေသာ ပထမဆံုး မြန္ဂိုတပ္မ်ားကို ဦးေဆာင္ အမိန္႕ေပးခဲ့သည္။ သူ၏ ညီ ဟူစိန္မွာ ၁၂၈၄ တြင္ ပထမဆံုးခန္႕အပ္ခံရေသာ သယ္ယူပို႕ေဆာင္ေရး မင္းၾကီး ျဖစ္သည္။ သူ၏ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳမႈျဖင့္ ၁၃၀၁ တြင္ ယြန္(မြန္ဂို)နန္းေတာ္သို႕ ျမန္မာျပည္က ဆင္ျဖဴေတာ္တစ္စီးကို လက္ေဆာင္ပဏၰာအျဖစ္ တင္သြင္းခြင့္ရခဲ့သည္။
        ၁၃ ရာစုအကုန္ပိုင္း ပုဂံမင္းဆက္ ပ်က္သုဥ္းရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမ်ားအနက္ အဓိက အေၾကာင္းတစ္ရပ္မွာ မြန္ဂိုတပ္မ်ား သံုးၾကိမ္သံုးလီ ဝင္ေရာက္က်ဴးေက်ာ္ တိုက္ခိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အစၥလာမ္ဘာသာသည္ ထိုမြန္ဂိုက်ဴးေက်ာ္မႈမ်ားႏွင့္အတူ ပါဝင္၍ ျမန္မာျပည္ထဲသို႕ ထိုးေထာက္ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္။ မြန္ဂိုတပ္မ်ား က်ဴးေက်ာ္ ဝင္ေရာက္မႈတစ္ရပ္အား မြတ္စလင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးတစ္ဦးက ကြပ္ကဲ အမိန္႕ေပးခဲ့ျပီး ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ မြန္ဂိုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ထူေထာင္ေပးခဲ့သည္။
        သို႕ျဖင့္ ယူနန္မွတစ္ဆင့္ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ ဆက္သြယ္မိျခင္းသည္ စိုင္တိန္ခ်ိႏွင့္ သူ႕မိသားစုထိ ေနာက္ေၾကာင္းရွိသည္။ ဤဆက္သြယ္မႈမ်ားမွာ တိုေတာင္းျပီး အကန္႕အသတ္ရွိခဲ့ပံုရသည္။
        အေရွ႕ဘဂၤလားႏွင့္ ရခိုင္ေဒသတို႕ကို ျဖတ္၍ ကုန္းလမ္းခရီးျဖင့္ မြတ္စလင္တို႕၏ ဆက္သြယ္မႈမ်ားမွာ ေရရွည္တြင္ ပို၍အေရးပါခဲ့သည္။ တကယ္ေတာ့ ရခိုင္ျပည္သည္ အစၥလာမ္ဘာသာအတြက္ ပိုျပီး အခိုင္အမာ ေရွ႕တန္းေနရာျဖစ္ျပီး ထိုမွတစ္ဆင့္ ျမန္မာျပည္ေဒသ အားလံုးသို႕ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အလင္းေရာင္ျဖာေဝထြန္းလင္းေပးခဲ့သည္။
        ဘဂၤလားနယ္တြင္ အစၥလာမ္ဘာသာသည္ ေဂါနယ္၏ မိုဟာမက္ အုပ္စိုးစဥ္အတြင္း ေအဒီ ၁၂၀၂ တြင္ ျဗဟၼပုတၱရ ျမစ္ကမ္းေျခေဒသမ်ားထိ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီး ဗုဒၶဘာသာ၊ ရခိုင္ႏိုင္ငံသည္ ယခင္က ေအဒီ ၁၂၈၇ တြင္ ပုဂံႏိုင္ငံ က်ဆံုးပ်က္စီးခ်ိန္ထိ မိမိ၏ အာဏာပိုင္စိုးေရးအတြက္ အေရွ႕ပုဂံႏိုင္ငံကိုသာ ေမွ်ာ္ၾကည့္ခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ ၁၅ ရာစု ဆန္းခ်ိန္တြင္ကား အေျခအေန အခ်ိန္အခါ၏ တြန္းအားေၾကာင့္ အေနာက္ဘက္ ဘဂၤလား မြတ္စလင္ျပည္နယ္ဘက္သို႕ ဦးလွည့္သည္။ (ဘဂၤလားသည္ ထိုအခါက ေဒလီႏွင့္ သီးျခားကင္းလြတ္၍ ေအဒီ ၁၃၃၆ တြင္ ဖကားရ္အူဒင္ မူဘာရတ္ရွားက စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး ေနာင္ ၉ ႏွစ္ၾကာေသာအခါ ၁၃၄၅ တြင္ ဟာဂ်ီရွမ္႐ႈဒင္အီလီယားစ္ရွားက ဘဂၤလားျပည္နယ္တစ္ခုလံုးကို စူလတန္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ နယ္အျဖစ္ ထူေထာင္ခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္လည္း ဘဂၤလားနယ္အတြင္း ယင္းအေျပာင္းအလဲအားလံုးက ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္သို႕ မည္သည့္ တိုက္ရိုက္အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမွ် မရွိခဲ့ေပ။) ၁၃၆၄ တြင္ ျမန္မာျပည္၌ အင္းဝကို ျမိဳ႕ေတာ္ျပဳ၍ သစ္လြင္ျပီး ထိတ္လန္႕ဖြယ္ရာ ႏိုင္ငံတစ္ခု ေပၚေပါက္လာသည္။ ထို အင္းဝႏိုင္ငံက ေအဒီ ၁၄၀၄ တြင္ ရခိုင္ျပည္ကို တိုက္ခိုက္သည္။ ဘုရင္မင္းေခါင္၏ သားေတာ္ မင္းရဲေက်ာ္စြာက ရခိုင္ဘုရင္ နရမိတ္လွအား တိုက္ထုတ္လိုက္သည္။ အင္းဝက ရခိုင္အေပၚ ဆင္ႏႊဲေသာ ဤတိုက္ခိုက္မႈသည္ ရာစုတစ္ခုၾကာမွ် (၁၄၃၀-၁၅၃၁)ရခိုင္ျပည္ကို မြတ္စလင္ၾကီးစိုးလႊမ္းမိုးေရးအတြက္ လမ္းခင္းေပးလိုက္သလို ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
        နရမိတ္လွလည္း ဘဂၤလားသို႕ထြက္ေျပးခဲ့ျပီး ေဂါဝါစူလ္တန္နန္းေတာ္တြင္ ခိုလႈံခဲ့သည္။ သူသည္ ေအဒီ ၁၄၃၀ ထိ ျပည္ေျပးဘဝျဖင့္ ရွိေနခဲ့ျပီး ထိုႏွစ္တြင္ စူလတန္၏ စစ္ေရးအကူအညီကို ယူ၍ ရခိုင္ျပည္ကို ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ျပီး ဘုရင္အျဖစ္ အုပ္စိုးႏိုင္ခဲ့သည္။ေတာ္သစ္ ေျမာက္ဦးကိုလည္း တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ သူႏွင့္အတူ မြတ္စလင္ေနာက္လိုက္မ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ားပါလာရာ သူတို႕ကို ျမိဳ႕ေတာ္သစ္အနီးတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ေစခဲ့သည္။ သူတို႕သည္ စႏၵီခန္ဗလီကို ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုဗလီသည္ ကဝါေလာင္ရြာ၌ ယေန႕တိုင္တည္ရွိသည္။ ထိုကာလတြင္ နရမိတ္လွသည္တစ္ခ်ိန္က ရခိုင္မင္းတို႕ ပိုင္စိုးခဲ့ေသာ အေနာက္ဘဂၤါ ၁၂ ျမိဳ႕ကို မစိုးမိုးႏိုင္ဘဲရွိခဲ့သည္။ နရမိတ္လွကို ဆက္ခံေသာ မင္းမ်ားသည္လည္း ပါဠိဘာသာျဖင့္ ဘြဲ႕အမည္မ်ားကို ခံယူၾကရံုမက မြတ္စလင္ဘာသာ ဘြဲ႕တံဆိပ္မ်ားကိုလည္း ခံယူခဲ့ၾကသည္။ ရခိုင္ရာဇဝင္သစ္အရ ဤကဲ့သို႕ေသာ ဘဂၤလားစူလတန္ထံမွ ဘြဲ႕တံဆိပ္မ်ားကို လက္ခံရရွိခဲ့ေသာ ရခိုင္ဘုရင္ ၉ ပါး ရွိခဲ့သည္။
         မင္းဘင္(၁၅၃၁-၅၃)လက္ထက္တြင္မွသာ စစ္တစ္ေကာင္းကိုသိမ္းယူျပီး ဒါကာထိ တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ မင္းဘင္ေနာက္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္မင္းမ်ား၊ ဘြဲ႕တံဆိပ္မ်ားကို ဆက္လက္ခံယူခဲ့ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ သူတို႕အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ လက္ေအာက္ခံ နယ္မ်ားတြင္ ကုလားဟုေခၚေသာ ေမာင္းဂြတ္(မဂို)၊ ပထန္၊ ဆက္ခ္၊ မရူမ္၊ ဟိႏၵဴမ်ားႏွင့္ မူဆလမန္(မြတ္စလင္)မ်ား ပါဝင္ၾက၍ မဟာမဂိုဘုရင္တို႕၏ ဘြဲ႕တံဆိပ္ကို အတုယူျခင္းမွ်သာ ျဖစ္ေတာ့သည္။
         ရခိုင္ေဒသအေပၚ အစၥလာမ္ဘာသာ ၾသဇာေရာက္မႈသည္ ေလးနက္သည္။ ဘုရင္မ်ားသည္ မိမိတို႕ကို စူလတန္မ်ားႏွင့္ စူလတန္မ်ား အုပ္စိုးေသာ ႏိုင္ငံဟန္ျပဳလုပ္ၾကသည္။ မိမိတို႕၏နန္းေတာ္ကို ေဂါဝါႏွင့္ ေဒလီပံုေဖာ္ၾကသည္။ ဖေရးဆီဘက္ စတီယန္မင္နရိစ္၏ ကိုယ္ေတြ႕မွတ္တမ္းအရ သီရိသုဓမၼာဘုရင္အား နည္းေပးလမ္းျပ ျပဳေနသူမွာ မြတ္စလင္တစ္ဦးျဖစ္ျပီး ဟာဂ်္ဘုရားဖူးႏွစ္ၾကိမ္သြားေရာက္ဖူးသူျဖစ္သည္။ သူသည္ ရခိုင္ထီးနန္း၌ အလြန္ၾသဇာၾကီးျပီး ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႕က သူ႕ကို သူေတာ္စင္တစ္ဦးအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳၾကသည္။
         ရခိုင္ျပည္အေပၚ မြတ္စလင္ ယဥ္ေက်းမႈ ရိုက္ခတ္သက္ေရာက္မႈသည္ ေနာက္ဆက္ခံေသာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း၌ ရခိုင္ဘုရင့္ႏိုင္ငံ၏ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈႏွင့္ တိုးတက္မႈကို အရွိန္ရေစခဲ့သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဖက္တြင္ တိုးတက္မႈမ်ားရွိသကဲ့သို႕ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕တြင္လည္း တိုးတက္မႈရွိခဲ့သည္။ မဂိုအင္ပါရာရွင္ ဟူမာယြန္ကိုယ္တိုင္ ေဂါဝါကို က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ျပီးေနာက္ ဘဂၤလားနယ္သည္ ကစဥ္ကလ်ားအေျခအေန ဆိုက္ေရာက္ေနခ်ိန္တြင္ မင္းဘင္သည္ သူ၏တပ္ဖြဲ႕မ်ားျဖင့္ ဘဂၤလားနယ္ထဲသို႕ ခ်ီတက္ဝင္ေရာက္သြားျပီး စစ္တေကာင္းျမိဳ႕ကို သိမ္းယူျပီးလွ်င္ ဘဂၤါ ၁၂ ျမိဳ႕ကိုလည္း ျမန္လည္ သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ ဘဂၤလားစူလ္တန္ႏိုင္ငံအား သူ၏ ဆန္႕က်င္ပုန္ကုန္မႈသည္ ေအာင္ျမင္မႈရရွိျပီး သူသိမ္းပိုက္ရရွိေသာနယ္ေျမမ်ားသည္ ေအဒီ ၁၆၆၆ အထိ ရခိုင္တို႕အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္၌ ဆက္လက္ရွိေနခဲ့သည္။ ၁၆၆၆ တြင္သာ ထိုနယ္မ်ားအား မဂိုအင္ပါယာလက္သို႕ တဖန္လႊဲအပ္လိုက္ရသည္။
        ရခိုင္ျပည္သည္ ဘဂၤလားနယ္ႏွင့္ ဤကဲ့သို႕ တိုး၍ ဆက္သြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာခဲ့ရာ၌ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးေသာ နည္းျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ရန္စစ္ျပဳေသာနည္းျဖင့္ ျဖစ္ေစ ဤကဲ့သို႕တိုး၍ ျပဳလုပ္လာျခင္းေၾကာင့္ ထိုေဒသမွသာမက အိႏၵိယျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွ မြတ္စလင္အမ်ားအျပားလည္း ေရာက္ရွိလာၾကသည္။ ယင္းတို႕အနက္ တခ်ိဳ႕မွာ စစ္သံု႕ပန္းမ်ား သို႕မဟုတ္ ဖမ္းဆီးခံရေသာ ကၽြန္မ်ား၊ ရခိုင္ဘုရင္မ်ားအထံ အမႈထမ္းေဆာင္ေသာ စြန္႕စားေရးသမား ေၾကးစားစစ္သည္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဖေရးဆီဘက္စတီယန္မင္နရိစ္က သီရိသုဓမၼာမင္း၏ နန္းတက္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ အိႏၵိယျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွ မြတ္စလင္ စစ္သည္တပ္ဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ တက္ေရာက္ခဲ့ပံုကို ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
        အမွန္အားျဖင့္ ရခိုင္ျပည္သည္ ေတာင္ႏွင့္ အေရွ႕ဘက္ရွိ တိုင္းျပည္မ်ားသို႕ အစၥလာမ္ဘာသာ ျပန္႕ပြားေရးအတြက္ တစ္ဖက္နယ္ေျမ ေျခကုပ္စခန္းျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဒတ္ခ်္တို႕ႏွင့္ ကၽြန္ကုန္ကူးမႈမ်ားလာသေလာက္ ဒတ္ခ်္အေရွ႕အိႏၵိယ ကၽြန္းမ်ားတြင္ မြတ္စလင္ လူဦးေရ တိုးပြားလာမႈကို အေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။ အေၾကာင္းမွာ ထိုေဒသ၌ အစၥလာမ္ဘာသာသည္ အခိုင္အမာ ေျခကုပ္ယူထားႏွင့္ျပီးျဖစ္သည္။ ေအဒီ ၁၅၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္တို႕ ေအာက္ျမန္မာျပည္သို႕စစ္ခ်ီခဲ့ျခင္းကလည္း ထိုေဒသသို႕ အစၥလာမ္ယံုၾကည္မႈ ျပန္႕ပြားေရးအတြက္ တစ္နည္းတစ္လမ္းအားျဖင့္ အေၾကာင္းတစ္ရပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။
         ေအဒီ ၁၆၆၀ တြင္ ရွာ႐ွဴဂ်ာမင္းသား ရခိုင္ျပည္သို႕ထြက္ေျပးခဲ့ရသည့္ ေၾကကြဲဖြယ္ရာျဖစ္ရပ္သည္လည္း ျမန္မာျပည္ႏွင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ ဆက္သြယ္မႈသမိုင္းတြင္ အေရးၾကီးေသာ အျဖစ္အပ်က္တစ္ရပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုျဖစ္ရပ္မွာ မဂိုအင္ပါယာရွင္ ရွာဂ်ဟန္၏ ေနာက္ဆံုးေန႕ရက္ကာလမ်ားအတြင္း ထီးန္းဆက္ခံေရးစစ္ ျဖစ္ပြားၾကရာမွ အက်ိဳးဆက္ျဖစ္သည္။ ရွာဂ်ဟန္၏ ဒုတိယသားေတာ္ ရွာ႐ွဴဂ်ာသည္ ၾသရန္ဇစ္ ၏ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မီးရ္ဂ်ဴမလာႏွင့္ တိုက္ရာတြင္ အေရးနိမ့္၍ ထီးနန္းဆက္ခံေရး ၾကိဳးပမ္းမႈကို စြန္႕လႊတ္ခါ မိသားစုႏွင့္ ေနာက္လိုက္ေနာက္ပါ လူ ၅၀၀ ႏွင့္အတူ ရခိုင္ျပည္သို႕ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာခဲ့သည္။ ပထမတြင္ ဘုရင္ စႏၵသုဓမၼာ (၁၆၅၂ - ၈၄ )က ပ်ဴပ်ဴငွာငွာ ခရီးဦးၾကိဳျပဳျပီး မကၠာသို႕သြားမည့္ ခရီးအတြက္ သေဘၤာမ်ား ကူညီေပးမည္ဟုပင္ ကတိျပဳခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္လည္း ခ်စ္ၾကည္မႈသည္ ၾကာရွည္မတည္ျမဲခဲ့ေပ။ ရွာ႐ွဴဂ်ာ ေနာက္ လိုက္လာေသာ မီးရ္ဂ်ဴမလာက မင္းသားႏွင့္ သူ၏ မိသားစုကို ေပးအပ္ရန္ ေတာင္းဆိုလ်က္ရွိျပီး ရခိုင္ျပည္ကို မဂိုတို႕ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္လာမည္ကို စိုးရိမ္ထိတ္လန္႕မႈမွာလည္း ေယဘုယ်ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ရခိုင္ဘုရင္က ဒုကၡသည္ မင္းသားယူေဆာင္လာခဲ့ေသာ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝသည့္ ရတနာမ်ားကို လိုခ်င္တပ္မက္ ေဇာျဖစ္လာဟန္ရွိသည္။ ထိုအတြင္း ရခိုင္ဘုရင္က ႐ွဴဂ်ာ၏ သမီးေတာ္တစ္ပါးအား လက္ဆက္ခြင့္ေတာင္းခံလာေသာအခါ ေနာက္ဆံုးရင္းႏွီးခ်စ္ၾကည္မႈ ဆက္ဆံေရးၾကိဳးမွ်ဥ္သည္ ျပတ္ေတာက္သြားခဲ့ရသည္။ ထိုေတာင္းဆိုခ်က္ကို ေမာက္မာစြာျငင္းပယ္လိုက္ျပီးေနာက္ ရွာ႐ွဴဂ်ာႏွင့္ ေနာက္လိုက္တုိ႕သည္ သည္းခံႏိုင္ဖြယ္ရာ မရွိေသာအေျခအေနမွ ထြက္ေပါက္ရေရးအတြက္ ေသြး႐ူးေသြးတမ္း ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသည္။ ေဒသခံမြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ဘုရင္ကို ျဖဳတ္ခ်ျပီး ထီးနန္းကိုသိမ္းပိုက္ရန္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ ထိုၾကိဳးပမ္းမႈမွာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါ။ ၁၆၆၁ တြင္ ဘုရင္၏ တပ္မ်ားက ရွာ႐ွဴဂ်ာ၏ အိမ္ေတာ္ကို တိုက္ခိုက္၍ သူႏွင့္ သူ႕သားမ်ား ေတာေတာင္မ်ားထဲသို႕ ထြက္ေျပးၾကေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ၾကရသည္ဟု ဆိုသည္။ ရခိုင္ဘုရင္က ရွာ႐ွဴဂ်ာကို ကြပ္မ်က္ျပီး သားမ်ားကို အက်ဥ္းခ်ထားျပီးေနာက္ လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ ၁၆၆၃ တြင္ တစ္ၾကိမ္ ထပ္မံ၍ ဘုရင္ကို လုပ္ၾကံဖို႕ၾကိဳးပမ္းမႈ ျဖစ္ပြားျပန္သည္။ ဤတစ္ၾကိမ္တြင္လည္း ေအာင္ျမင္မႈမရဘဲ မြတ္စလင္ႏွင့္ ဘဂၤါလီအမ်ားအျပား သတ္ျဖတ္ခံၾကရသည္ဟု ဆိုသည္။ က်န္လူမ်ားကို သစၥာေရတိုက္၍ ဘုရင့္ေလးသည္ေတာ္မ်ားအျဖစ္ အမႈထမ္းေစခဲ့သည္။ သူတို႕ကို ကမန္ဟု ေခၚတြင္သည္။
        ၁၆၆၆ တြင္ မဂိုဘုရင္တပ္မ်ား ဘဂၤလားနယ္စား ရွာယစ္တာခန္ ေခါင္းေဆာင္၍ ရခိုင္တို႕ကို စစ္တေကာင္း၊ ရာမူးႏွင့္ အေရွ႕ ဘဂၤလားနယ္တို႕မွ တိုက္ထုတ္ခဲ့သည္။ ဤတြင္ အေရွ႕ဘဂၤလားနယ္အေပၚ ရခိုင္တို႕၏ တန္ခိုးၾသဇာ နိ႒ိတံခဲ့သည္။ ၁၆၈၄ တြင္ ဘုရင္ စႏၵသုဓမၼာ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္ျခင္းႏွင့္အတူ ျပည္တြင္း မျငိမ္မသက္မႈမ်ားအၾကားတြင္ ကမန္မ်ားျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ နန္းေတာ္ေစာင့္ ေလးသည္ေတာ္ တပ္ဖြဲ႕တန္ခိုးၾကီးလာခဲ့သည္။ ရွာ႐ွဴဂ်ာမင္းသား၏ ေနာက္လိုက္မ်ားမွ မေသဘဲ ရွင္က်န္ခဲ့သူမ်ားျဖင့္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ထိုတပ္ဖြဲ႕သည္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အိႏၵိယမွ ထပ္မံေရာက္ရွိလာေသာ စစ္သားမ်ား၊ စားသူမ်ားႏွင့္ ထပ္မံပူးေပါင္းအားျဖည့္ျခင္းျဖင့္ အင္အားၾကီးလာခဲ့သည္။ သူတို႕သည္ ၁၆၈၄ မွ ၁၇၁၀ ကာလအတြင္း ဘုရင္ကိုပင္ ျဖဳတ္ႏိုင္ခန္႕ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ တန္ခိုးၾသဇာၾကီးခဲ့သည္။ ဤအေျခအေနမ်ားက အေရွ႕ဘက္ႏွင့္ ေတာင္ဘက္ေဒသမ်ားျဖစ္ေသာ ေက်ာက္ျဖဴ ၊ သံတြဲခရိုင္မ်ား၊ ထိုမွတစ္ဆင့္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းသို႕ မြတ္စလင္မ်ား ေနာက္ထပ္ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ေရးကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ထိုသူတို႕အနက္ အခ်ိဳ႕မွာ အင္းဝကို အုပ္စိုးေသာ ျမန္မာဘုရင္၏ ရခိုင္ျပည္ စစ္ဆင္ေရးအတြင္း ဖမ္းဆီးခံရျပီး စစ္သံု႕ပန္းမ်ားအျဖစ္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းသို႕ေခၚေဆာင္သြားျခင္းခံရသူမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုထက္ပိုျပီး ရဲရင့္စြန္႕စားသူမ်ားမွာ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းသို႕သြားရာ ခရီးလမ္းကို ရွာေဖြသြားေရာက္ျပီး အင္းဝဘုရင္ထံ အမႈထမ္းခဲ့သူမ်ားျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္း ဧရာဝတီလြင္ျပင္ ေဒသသို႕ အစၥလာမ္ဘာသာ ကုန္းတြင္းေရႊ႕ေျပာင္းသြားမႈကို သီးျခား သေဘာထားသင့္သည္။ သို႕မွသာ ပင္လယ္ျပင္မွတစ္ဆင့္ ေအာက္ျမန္မာျပည္သို႕ ေရာက္လာျခင္းႏွင့္အတူ စဥ္းစားႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
        ၁၈ ရာစု အစပိုင္းေလာက္အထိ ေနာက္က်စြာပင္ မြတ္စလင္တို႕သည္ ေတလ္ဂူမ်ား၊ အာေမနီယန္မ်ားႏွင့္အတူ သန္လ်င္ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕၌ ပုဂၢလိက ကုန္သည္မ်ားအျဖစ္ အမ်ားအျပားေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားေနခဲ့ၾကသည္။ အဂၤလိပ္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ စိန္႕ေဂ်ာ့ခံတပ္(Fort St. George)မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားခ်က္အရ သူတို႕သည္ သေဘၤာမ်ား တည္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းတြင္ ပါဝင္ခဲ့ၾကသည္။ သူတို႕သည္ Friendship ေခၚ အဂၤလိပ္သေဘၤာကိုပင္ ဖမ္းဆီး၍ အဂၤလိပ္တို႕ကို မေလးမခန္႕ျပဳခဲ့ၾကသည္။ အီလာဟီႏွင့္ ဆလာမတ္ေခၚ အစၥလာမ္ အမည္ရွိ သေဘၤာႏွစ္စင္းမွာ အင္းဝ ဘုရင္ စေနမင္း(၁၆၉၀-၁၇၁၄)ပိုင္မ်ားျဖစ္ျပီး စိန္ေဂ်ာ့ခံတပ္ (Fort St. George)တြင္ ေခတၱဝင္ေရာက္ဆိုက္ကပ္ခဲ့သည္ဟု မွတ္တမ္းတင္ထားသည္။ ယင္းသေဘၤာမ်ားမွာ သန္လ်င္တြင္ အာရပ္သေဘၤာတည္ေဆာက္သူမ်ား တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ သေဘၤာမ်ား ျဖစ္ဖြယ္ရာရွိေပသည္။ စေနမင္းသည္ ေရေၾကာင္းကုန္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း၏ အေရးၾကီးေသာအပိုင္းကို ရယူထားခဲ့ေၾကာင္း ထင္ရွားေပသည္။
ဤမင္းလက္ထက္တြင္ အင္းဝနန္းေတာ္ႏွင့္ မဂိုတို႕၏ မြတ္စလင္နန္းေတာ္တို႕အၾကား သံတမန္ဆက္သြယ္မႈရွိခဲ့ေၾကာင္း အဆိုပါအဂၤလိပ္မွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ေအဒီ ၁၇၀၆ တြင္ ျမန္မာသံအဖြဲ႕တစ္ခုကို အင္ပါယာရွင္ ၾသရန္ဇစ္ထံ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ ၁၇၁၁ တြင္ အင္ပါယာရွင္ ရွားအလာမ္က စေနမင္းထံ လက္ေဆာင္အျဖစ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဝတ္ရံုတစ္ခုကို ေပးပို႕ခဲ့သည္။ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ျမန္မာဘုရင္က မစ္ရွင္အဖြဲ႕တစ္ခုကို ဆင္ ၁၂ ေကာင္ႏွင့္အတူ လက္ေဆာင္ပါးရန္ မဂိုနန္းေတာ္သို႕ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ ေနာက္ႏွစ္တြင္လည္း ျမန္မာက သံအဖြဲ႕တစ္ခုေစလႊတ္ခဲ့ေသးသည္။ ဒုတိယသံအဖြဲ႕သည္ စေနမင္းပိုင္ အီလာဟီသေဘၤာျဖင့္ ဘဂၤလားသို႕ ထြက္ခြါသြားေရာက္ခြင့္ရခဲ့သည္ဟု မွတ္တမ္းတြင္ေဖာ္ျပသည္။
မဂိုနန္းေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာတို႕၏ သံတမန္ဆက္ဆံေရး၊ သန္လ်င္ႏွင့္ ပဲခူးဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕မ်ားတြင္ မြတ္စလင္ကုန္သည္မ်ား ဆက္တုိက္ေရာက္ရွိေနျခင္းအျပင္ အဂၤလိပ္တို႕ကို အာခံႏိုင္ေလာက္ေသာ အာရပ္ သေဘၤာတည္ေဆာက္သူမ်ား ရွိေနျခင္းတို႕သည္ ထိုအခါက ျမန္မာျပည္၏ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ သေဘၤာလုပ္ငန္းတြင္ မြတ္စလင္တို႕ ထင္ရွားအေရးပါ၍ ၾသဇာရွိေၾကာင္း ထင္ရွားေစေသာ အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။ ေဒသနယ္ပယ္အတြင္း ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲမ်ားက အဆက္ျပတ္ေတာက္မသြားေသာသူတို႕၏ လုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိပံုမေပၚခဲ့ေပ။
ေစာေစာပိုင္း ၁၆ ရာစု အလယ္ေလာက္တြင္ ေအာက္ျမန္မာျပည္ ပဲခူးႏွင့္ အျခားေနရာမ်ားတြင္ ျပည္ပမွ မြတ္စလင္မ်ား ေရာက္ရွိေနထိုင္ခဲ့ၾကသည့္အေၾကာင္း မွတ္တမ္းမ်ားကဆိုသည္။ ဘုရင့္ေနာင္(၁၅၅၁-၈၁)က ဘာသာေရးျပဳျပင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္ အီဒြလ္အသြဟာ ပြဲေတာ္ႏွင့္ ဆက္စပ္၍ တိရစာၦန္တို႕ကို သတ္ျဖတ္မႈအား ရပ္ဆိုင္းခဲ့ရသည္။ သန္လ်င္ျမိဳ႕ရွိ ဒီဘရစ္တိုအား ကူညီရန္ ေနာက္က်ေရာက္လာေသာ ေပၚတူဂီသေဘၤာမ်ားတြင္ ပါရွိခဲ့ေသာ မြတ္စလင္သေဘၤာမ်ားကို အေနာက္ဘက္လြန္မင္းက ၁၆၁၃ တြင္ သန္လ်င္ကို သိမ္းယူျပီးေနာက္ ေပၚတူဂီသံု႕ပန္းမ်ားႏွင့္အတူ အထက္ျမန္မာျပည္သို႕ ပို႕၍ ဧရာဝတီႏွင့္ ခ်င္းတြင္းျမစ္ႏွစ္သြယ္ၾကားေဒသမ်ားတြင္ ေနရာခ်ေပးခဲ့သည္။ ထိုမင္းသည္၁၆၁၅ တြင္ ရခိုင္ပိုင္ဟုဆိုေသာ အုန္းကၽြန္းႏွင့္ အရဲကနက္ကၽြန္းမ်ားအေရး အျငင္းပြားမႈကို ေျဖရွင္းရန္ သံတြဲကို ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ထို စစ္ေဆးေရးအျပီးတြင္ သံု႕ပန္းအမ်ားအျပားကို ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္လာျပီး ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းတြင္ ေနရာခ်ထားခဲ့သည္။ မွတ္တမ္းတစ္ခုအရလည္း စေနမင္း လက္ထက္တြင္ အေျခခ်ေနထိုင္မႈ ၃၇ မႈ ထူေထာင္ေပးခဲ့ေသာ စာရင္းတစ္ခု ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုအနက္ ၁၂ ခုမွာ မြတ္စလင္အေျခခ် ေနထိုင္မႈမ်ားျဖစ္ျပီး ေတာင္ငူ၊ ရမည္းသင္း၊ ေညာင္ရမ္း၊ ယင္းေတာ္၊ မိတၳီလာ၊ ပင္းတလဲ၊ တဘက္ဆြဲ၊ ေဗာဓိ၊ စည္သာ၊ စည္ပုတၱရာ၊ ေျမဒူးႏွင့္ ဒီပဲယင္းတို႕ ပါဝင္ၾကသည္။ အျခား ၁၇၈၃ ခုႏွစ္ မွတ္တမ္းတစ္ခုတြင္ ရခိုင္ျပည္မွ ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူမြတ္စလင္ ၃၀၀၀ တို႕ကို ဘုရင့္စစ္မႈထမ္းမ်ားအျဖစ္ ေနရာခ်ထားေပးခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္း ေရႊ႕ေျပာင္းဝင္ေရာက္လာသူမြတ္စလင္ ၃၀၀၀၏ အစဥ္အလသည္ ယေန႕ထိေအာင္ပင္ အထက္ျမန္မာျပည္ မြတ္စလင္မ်ားအေရးႏွင့္အတူ ျပန္႕ႏွံ႕လ်က္ရွိသည္။
   အစၥလာမ္ဘာသာေရာက္ရွိ ထိခတ္လာမႈေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အေပၚ မည္သည့္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေစခဲ့ပါသနည္း။ အစၥလာမ္ဘာသာႏွင့္ ေခတ္ကာလၾကာျမင့္စြာ ဤဆက္သြယ္မႈသည္ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရသည့္အတိုင္းပင္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္၏ ထပ္၌ တည္ရွိေသာ အင္မားၾကီးမားသည့္ ရခိုင္ႏိုင္ငံ၏ တိုးတက္ထြန္းကားမႈႏွင့္ က်ဆံုးပ်က္စီးမႈတြင္ အေရးၾကီးေသာအခန္းမွ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း လြင္ျပင္ေဒသမ်ား၌ အေထာက္အထားအရင္းအျမစ္ပစၥည္း အမ်ားအျပားရွိထားသည္ကား ဤမြတ္စလင္အေျခခ် ေနထိုင္ခဲ့ၾကသူမ်ားႏွင့္ သူတို႕မွ ဆင္းသက္သူမ်ားသည္ ၁၈၈၆ တြင္ အထက္ျမန္မာျပည္အား ျဗိတိသွ်တို႕ သိမ္းပိုက္ခ်ိန္အထိ ရာစုႏွစ္ ႏွစ္စုနီးပါးၾကာေအာင္ ျမန္မာရွင္ဘုရင္မ်ား၏ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားတြင္ အေရးၾကီး၍ လိုလည္း လိုအပ္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားအျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းပါဝင္လ်က္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အသံုးဝင္ေသာ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကသည္ဆိုေသာအခ်က္ကို ထင္ရွားသက္ေသျပဳလ်က္ ရွိၾကသည္။ သူတို႕အမ်ားအျပားသည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္အမႈထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကျပီး အခ်ိဳ႕မွာ အဆင့္ျမင့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ရာထူးၾကီးမ်ားအထိ တိုးျမွင့္ခန္႕ထားခံခဲ့ၾကရသည္။
အခ်ိန္၏ စီးေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္၌ သူတို႕မွ ဆင္းသက္သူတို႕သည္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားအျဖစ္ လံုးလံုးလ်ားလ်ား ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခဲ့ၾကျပီျဖစ္ပါသည္။ သူတို႕ႏွင့္အတူပါလာခဲ့ေသာ အစၥလာမ္ယဥ္ေက်းမႈသည္ ၎၏ အေျခခံ၌ပင္ အိႏၵိယ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္အတူ ၎တို႕ကို ေမြးစားခဲ့ေသာ တိုင္းျပည္၏ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ တျဖည္းျဖည္း ေရာေႏွာေပါင္းစပ္သြားခဲ့သည္။ အခ်ိန္ကာလ တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ထိုသူတို႕အနက္ တခ်ိဳ႕မွာ ျမန္မာဘာသာစကားႏွင့္ စာေရးျခင္း၌ ကၽြမ္းက်င္ တတ္ေျမာက္ခဲ့ၾကျပီး ျမန္မာစာေပ ဖြြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈ၌ သူတို႕ကိုယ္ပိုင္ နည္းလမ္းျဖင့္ ပါဝင္အက်ိဳးျပဳခဲ့ၾကသည္။ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ ဘိုးေတာ္ဘုရား (၁၇၈၂-၁၈၁၉) လက္ထက္တြင္ အမႈထမ္းခဲ့ေသာ ဦးႏုသည္ အစၥလာမ္ဘာသာကို ျမန္မာဘာသာျဖင့္ သင္ၾကားျခင္းႏွင့္ အစၥလာမ္ဘာသာႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳး စာအုပ္အမ်ားအျပားကို ေရးသားခဲ့သည္။ သူ၏ စာေပမ်ားမွာ ယေန႕ထိပင္ ျမန္မာျပည္ရွိ မြတ္စလင္မ်ားအတြက္ ဘာသာေရးလက္စြဲစာအုပ္မ်ား ျဖစ္လ်က္ရွိသည္။ အျခား ၁၉ ရာစု မြတ္စလင္ကဗ်ာဆရာတစ္ဦးမွာ ဟာဂ်ီမွန္ ျဖစ္ျပီး သူ၏ ဖခင္မွာ အင္းဝဘုရင္ခံျဖစ္သည္။
   ျမန္မာျပည္သည္ အစၥလာမ္ဘာသာႏွင့္ ေခတ္ကာလရွည္ၾကာစြာ ဆက္သြယ္မိလာျခင္းေၾကာင့္ အာရဗီႏွင့္ ပါရွန္း ေဝါဟာရမ်ား အထူးသျဖင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးႏွင့္ ေရေၾကာင္းသြားလာေရးဆိုင္ရာ စကားလံုးမ်ားသည္ ျမန္မာစာေပ ေဝါဟာရ စကားစုထဲသို႕ ဝင္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ဥပမာ ကတၱရာ၊ ကတၱီပါ၊ ကရေဝး၊ ကေလာင္၊ အရက္၊ အလံ၊ စပ်စ္၊ သရဖူ၊ ခါလာဆီ၊ မာလိန္ - စေသာစကားလံုးမ်ားမွာ အာရဗီဘာသာ ေဝါဟာရတခ်ိဳ႕ျဖစ္သည္။
ျမန္မာျပည္သို႕ အစၥလာမ္ဘာသာ ေရာက္ရွိလာျခင္းေၾကာင့္ အာရဗီဘာသာႏွင့္ ပါရွန္းဘာသာမ်ားျဖင့္ ေက်ာ္ထြင္းစာမ်ားလည္း က်န္ရွိခဲ့သည္။ ေျမာက္ဦးမင္းဆက္ မင္းမ်ားလက္ထက္က ဒဂၤါးမ်ားတြင္ မြတ္စလင္မ္ဘြဲ႕တံဆိပ္မ်ားပါရွိသည္။ တခ်ိဳ႕တြင္ အစၥလာမ္ယံုၾကည္မႈကို အာရဗီဘာသာျဖင့္ " သူ၏ ႏိုင္ငံအား အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ ထာဝရ တည္ျမဲပါေစ " ဟု အဓိပၸါယ္ေဆာင္ေသာ ဆုေတာင္းစကားပါရွိသည္။ အျခားအာရဗီဘာသာေက်ာက္ထြင္းစာတစ္ခုမွာ သန္လ်င္ရွိ ေပၚေတာ္မူဗလီဝင္းအတြင္း၌ ေတြ႕ရွိခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားက မြတ္စလင္တို႕ ျမန္မာျပည္သို႕ ေရာက္လာပံုအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အေထာက္အထားမ်ားအျဖစ္ အသိပညာ အလင္းေရာင္ကို တိုးပြားရရွိေစခဲ့သည္။ ။
*********************************

မူရင္း - The Coming of Islam to Burma down to 1700 A.D,

by BA SHIN

ဘရွင္

(ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းေကာ္မရွင္)

ဘာသာျပန္-ေက်ာ္သက္ဟန္

Sunday, January 25, 2015

အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီ ႏွစ္(၆၀)ျပည့္ႏွင့္ ေဇယ်ေက်ာ္ထင္ ဗိုလ္မွဴးၾကီး ဘရွင္ ရာျပည့္အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနား - ဦးေအးၾကဴ၏ အခန္းအနားမိန္႕ခြန္း

မႏၲေလးတိုင္းေဒသၾကီး အစၥလာမ္သာသနာေရးရာ ေကာင္စီဥကၠ႒ ဦးေအးၾကဴ၏ ေဇယ်ေက်ာ္ထင္ ဗိုလ္မွဴးၾကီးဘရွင္ ရာျပည့္ အခန္းအနားမိန္႕ခြန္း

ေလးစားအပ္ပါေသာ အစၥလာမ္သာသနာ့ေရးရာ ေကာင္စီဌာနခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားႏွင့္ အစၥလာမ္ ေကာင္စီဝင္မ်ား ၊ ဧည့္သည္ေတာ္မ်ားခင္ဗ်ာ ၊ အခုလို က်က္သေရမဂၤလာအေပါင္းႏွင့္ ျပည့္စံုလွတဲ့ အခန္းအနားတစ္ရပ္ က်င္းပခြင့္ရရွိတဲ့အတြက္ ေအာလႅာဟို႕အရွင္ျမတ္ရဲ႕ ဂုဏ္ေက်းဇူးေတာ္ကို သတိရတသမိပါေၾကာင္း ဦးစြာပထမ ေျပာၾကားလိုပါတယ္။

ဒီကေန႕ အခန္းအနားသို႕ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့၊ လူၾကီးမင္းမ်ားအေပၚသို႕လည္း၊ျငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈအေပါင္းက်ေရာက္ပါေစလို႕! ဆုေတာင္းေမတၱာပို႕သအပ္ပါတယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

ဒီေန႕အခန္းအနားဟာ အစၥလာမ္သာသနာ့ေရးရာ ေကာင္စီအဖြဲ႕ၾကီးရဲ႕ ႏွစ္ေျခာက္ဆယ္ျပည့္ အခမ္းအနားႏွင့္ အစၥလာမ္ေကာင္စီအဖြဲ႕ၾကီးအေပၚစြမ္းစြမ္းတမန္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သလို ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမိုင္းေကာ္မရွင္တို႕မွာ ၾကိဳးစားေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ အျငိမ္းစား ဗိုလ္မွဴးၾကီးဘရွင္ရဲ႕ ႏွစ္တစ္ရာျပည့္ ေမြးေန႕အခမ္းအနား ပူးတြဲက်င္းပတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပေသာ္လည္း ကၽြန္ေတာ့္အေနႏွင့္ ဒီကေန႕ အခမ္းအနားမွာ တမ်ိဳးသားလံုးအေပၚ အစၥလာမ္သာသနာ့ေရးရာ ေကာင္စီအဖြဲ႕ၾကီးရဲ႕ သမိုင္းေပးတာဝန္အျဖစ္ထမ္းေဆာင္သြားရမဲ့တန္ဖိုးမ်ား တင္ျပသြားပါမယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

ရခိုင္ျပည္နယ္မွအပ တျပည္လံုးမွာရွိေနၾကတဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္အားလံုးတို႕ရဲ႕ ၈၀% (ရွစ္ဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္း)ဟာ အတိတ္သမိုင္း ကနဦး ပသီဘိုးဘြားမ်ားမွ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဆင္းသက္ေပါက္ဖြားလာခဲ့ၾကတဲ့ ပသီအမ်ိဳးသားမ်ားျဖစ္ၾကတယ္ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေကာင္းမြန္စြာ သိရွိထားဖို႕လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပသီအမ်ိဳးသားမ်ားအျဖစ္ သေဘာတရားက ျပ႒ာန္းေပးခဲ့တဲ့ လူ႕အစုအေဝးဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသားေရးတန္ဖိုးမ်ားေပၚေပါက္လာပံုကို တင္ျပသြားပါ့မယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

အတိတ္ပသီဘိုးဘြားမ်ား အမိျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ေျမမွာ ကာလၾကာျမင့္စြာ တုတ္ေႏွာင္မိခဲ့ရတဲ့သဘာဝေၾကာင့္ ရရွိလာတဲ့ (၁) ဘူမိဇာတိ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ၊ (၂) မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား ႏိုင္ငံေတာ္အေျချပဳေပါင္းစည္းတုတ္ေႏွာင္မိတဲ့ သဘာဝေၾကာင့္ရရွိလာတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား (၃) ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈေၾကာင့္ရရွိလာတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား စတဲ့ ပသီအမ်ိဳးသားကိုယ္ပိုင္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို ပသီအမ်ိဳးသားကိုယ္ပိုင္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားႏွင့္အတူ အတိတ္ဘိုးဘြားမ်ား ကၽြန္ေတာ္တို႕တမ်ိဳးသားလံုးအား ေမြးဖြားသန္႕စင္ေပးခဲ့တာေၾကာင့္ အတိတ္ေခတ္အဆက္ဆက္မွ မ်က္ေမွာက္တိုင္ တူညီတဲ့ယဥ္ေက်းမႈအားျဖင့္ တူညီစြာ ထုတ္ေဖာ္ျပသတဲ့ စိတ္ေနစိတ္ထားမ်ား တေပါင္းတစည္းတည္းရွိေနၾကသလို၊ နမိတ္တူ၊ ဘဝတူ၊ ကံၾကမၼာတူ၊ သာသနာတူ ပသီအမ်ိဳးသား လူအစုအေဝးတစ္ရပ္အျဖစ္ ဒီကေန႕ တိုင္းႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္အတူ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့တာဟာလဲ ပသီအမ်ိဳးသားယဥ္ေက်းမႈမ်ား ႏိုင္ငံေတာ္အေျချပဳ ေပၚေပါက္ခဲ့တာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ပါတယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

ကၽြန္ေတာ္တို႕တမ်ိဳးသားလံုး အတိတ္ေခတ္ အဆက္ဆက္ ႏိုင္ငံေတာ္အေပၚမွာ သစၥာေစာင့္သိ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးျခင္း ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ကာကြယ္ခုခံတိုက္ခိုက္ရာမွာ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏို္င္ခဲ့ျခင္း ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ရတဲ့ ကာလတိုင္းမွာ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္း စတဲ့တန္ဖိုးမ်ားကို ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ေမာ္ကြန္းတင္ဂုဏ္ျပဳထားပါတယ္။

အဲ့ဒီလို တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးအေပၚ သစၥာေစာင့္သိခ်စ္ျမတ္ႏို္းျခင္း တာဝန္ေက်ျပြန္ခဲ့ျခင္း စတဲ့ တန္ဖိုးမ်ား က်င့္သံုးႏိုင္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းရင္းဇစ္ျမစ္ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အေျချပဳ ပသီအမ်ိဳးသားယဥ္ေက်းမႈမ်ားရဲ႕ ေစ့ေဆာ္မႈေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဒါတင္မက ႏိုင္ငံေတာ္ ေရေျမသဘာဝ ယဥ္ေက်းမႈအသြင္ျဖင့္ မြတ္စလင္ပီသခဲ့ျခင္း တိုင္းရင္းသား ပီသခဲ့ျခင္း တစ္မ်ိဳးသားလံုး ဂုဏ္သိကၡာရွိစြာျဖင့္ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း ႏွစ္ဘဝေကာင္းစားေရးကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ဘာသာေပါင္းစံုၾကားမွာ အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ေလးစားမႈႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း စတဲ့ တန္ဖိုးမ်ား ေပၚေပါက္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းဟာလည္း ႏိုင္ငံေတာ္အေပၚ အေျချပဳထားတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕အမ်ိဳးသား ယဥ္ေက်းမႈမ်ားရဲ႕ ေစ့ေဆာ္မႈေၾကာင့္ပင္ျဖစ္ပါတယ္။

အစၥလာမ္ေကာင္စီအဖြဲ႕ၾကီးဟာ အထက္ပါအမ်ိဳးသားေရး အေျခခံတန္ဖိုးမ်ားေၾကာင့္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္အတူ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့တာဆိုတာကို မမိတ္မသံု ခံယူထားပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အထက္ပါ တန္ဖိုးမ်ားရဲ႕သက္ဆိုင္မႈကို လူၾကီးမင္းမ်ား သိရွိရေအာင္ ကၽြန္ေတာ္မ်ားအေနႏွင့္ တစ္မ်ိဳးသားလံုး ေခတ္အဆက္ဆက္ ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ပံုရိပ္မ်ားကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပသြားပါမယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ကိုးရာေက်ာ္ အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္မွာ ပသီအမ်ိဳးသားမ်ား ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနၾကတာကိုလည္း သမိုင္းက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာသကၠရာဇတ္ - ၃၉၃ ခုႏွစ္ နန္းစံသက္ ၁၃ ႏွစ္ အေနာ္ရထာလက္ထက္မွာ မိတၳီလာကန္ၾကီး ဆည္ဖို႕ရာတြင္ ပသီလက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ား ပါဝင္ခဲ့ေၾကာင္း (ဟံသာဝတီ ဦးဘရင္ေရး ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လယ္သမားေရးရာ စာအုပ္)စာမ်က္ႏွာ-၂၅ မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာ့သကၠရာဇ္ - ၇၈၄ ေတာင္ငူေခတ္ မင္းေခါင္ အေနာ္ရထာလက္ထက္ မိတၳီလာကန္ ဒုတိယအၾကိမ္ဆည္ဖို႕ရာမွာ ပသီလက္နက္ကိုင္တပ္သား တစ္ေထာင္ေက်ာ္ လိုက္ပါဆည္ဖို႕ခဲ့ပါေၾကာင္း(ကင္းဝန္မင္းၾကီး စာေပါင္းစု စာမ်က္ႏွာ - ၈၆ တြင္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။)

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

ပုသိမ္ျမိဳ႕ဟာ- ၁၃ ရာစုႏွစ္အတြင္း ပသီမ်ားအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ျမိဳ႕ ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း စြယ္စံုက်မ္း အတြဲ (၆) စာမ်က္ႏွာ - ၃၅၀ တြင္ ေဖာ္ျပထားသလို ဦးမာဃေရး ပုသိမ္ရာဇဝင္စာအုပ္တြင္လည္း ပုသိမ္ျမိဳ႕ဟာ ပသီျမိဳ႕ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း စာမ်က္ႏွာ ၁၃၇ မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရမႈႏွင့္ သစၥာရွိမႈတို႕ကို အေၾကာင္းျပဳျပီး ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္(၁၁)ဆက္လံုးမွာ ေရႊလကၤ်ာတပ္ဖြဲ႕ရာတြင္ ပသီမ်ားကိုသာ ခန္႕အပ္ခဲ့ေၾကာင္း (ဝါးခယ္မ ေမာင္မင္းႏိုင္ေရး ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးၾကိဳးပမ္းမႈသမိုင္းဝင္ မြတ္စလင္မ်ားစာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ - ၄၄ မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။)

ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၈၂-မွာ လက္ေအာက္ခံ ကသည္းျပည္ ပုန္ကန္ျခားနားသျဖင့္ - ဘၾကီးေတာ္စစ္ကိုင္းမင္းကိုယ္တိုင္ ခ်ီတက္ႏွိမ္နင္းရာ စစ္ဗိုလ္ကေလး ပသီ-ဒူကရင္ စြန္႕စြန္႕စားစား ရြပ္ရြပ္ခၽြန္ခၽြန္ ကြပ္ကဲတိုက္ခိုက္တာကို ဘၾကီးေတာ္ စစ္ကိုင္းမင္းကိုယ္တိုင္ ေတြ႕ရွိရယံုမက ကသည္းေလးေသာင္းေက်ာ္ ဖမ္းဆီးျပီး အျပန္မွာ ေခၚေဆာင္ႏိုင္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ခံတပ္ဗိုလ္ၾကီးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။(ကုန္းေဘာင္ဆက္ မဟာရာဇဝင္ေတာ္ၾကီး ဒုတိယတြဲ စာမ်က္နွာ ၂၆၈-၂၆၉ တို႕မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္) ဒါတင္မက ကသည္း ေလးေသာင္းေက်ာ္မွာ အစၥလာမ္သာသနာဝင္ထက္ဝက္ေက်ာ္ပါဝင္ေနတာကိုလည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

တဖန္ ခံတပ္ဗိုလ္ဒူကရင္ဟာ ျမင္းစီးျမင္းေရးအတတ္ႏွင့္ ျမင္းတပ္ကို ေကာင္းမြန္စြာ ကြပ္ကဲျပီး စစ္ေရး ေအာင္ပြဲမ်ားရခဲ့တာေၾကာင့္ စစ္သူၾကီးမဟာဗႏၶဳလရဲ႕ လက္ဆြဲေတာ္ျဖစ္ခဲ့ျပီး ေနမ်ိဳးဂုဏၰရ ဘြဲ႕ ထပ္မံရရွိခဲ့တဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း (ကုန္းေဘာင္ဆက္ မဟာရာဇဝင္ေတာ္ၾကီး ဒုတိယတြဲ စာမ်က္ႏွာ - ၃၉၂)မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။)

ျမန္မာသကၠရာဇ္ - ၁၂၁၅ ခုႏွစ္ ဘဝရွင္ မင္းတရားၾကီး ေျမနန္းေတာ္ကို ထြက္ေတာ္မူ၍ သံဃာေတာ္ရွစ္ပါး ဆြမ္းေကၽြးေတာ္မူျပီး ဥပုဒ္ယူခဲ့ပါတယ္ ထုိအခမ္းအနားမွာ မင္းမႈထမ္းေတြကိုလည္း ေကၽြးေမြးျပဳစုခဲ့ပါတယ္။ ဝလီခန္ ျမင္းတပ္သားမ်ားႏွင့္ ပသီတပ္သား ၇၀၀ ေက်ာ္ကို ပုဆိုးေခါင္းေပါင္းမ်ား ေပးလွဴေစခဲ့ျပီး မိမိပသီမ်ားရဲ႕ ဓေလ့ထံုးစံအရ ခ်က္ျပဳတ္ေကၽြးေမြးေတာ္မူေၾကာင္း ကုန္းေဘာင္ဆက္ မဟာရာဇဝင္ေတာ္ တတိယတြဲ စာမ်က္ႏွာ - ၁၇၀ မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၈၉ ခုႏွစ္ ဝါေခါင္လဆန္း သံုးရက္ေန႕မွာ မႏၲေလးရတနာပံုျမိဳ႕သစ္ တည္ေရးအတြက္ လူေပါင္းမ်ားစြာ ခုတ္ထြင္းရွင္းလင္းရာတြင္ ဗိုလ္မင္းထင္ရာဇာ ဦးစီးတဲ့ ပသီတပ္သားေလးရာေက်ာ္ ပါဝင္ရွင္းခဲ့ေၾကာင္း သမိုင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးအတြက္ ရန္ျဖိဳခြင္း အေျမာက္တပ္ - ရန္ပံုခြင္း အေျမာက္တပ္ - ရန္ကင္းအေျမာက္တပ္ - ရန္လည္အေျမာက္တပ္ - လက္မနိတ္ အေျမာက္တပ္ စတဲ့ အေျမာက္တပ္စုတို႕မွာ ေျမဒူး ပသီတပ္သားမ်ား ပါဝင္ထမ္းေဆာင္ၾကေၾကာင္း (ဦးေမာင္ေမာင္တင္ ေရး ျမန္မာမင္း လက္ထက္ေတာ္စာတမ္း စာမ်က္ႏွာ-၇၁/၇၂တို႕မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။)

ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၄၁ ခုႏွစ္ သီတင္းကၽြတ္လ ၁၂ ရက္ေန႕မွာ စစ္အဂၤါခင္းျပီး တပ္ဖြဲ႕ဝင္အသီးသီး - သီေပါဘုရင္မင္းျမတ္ ေရွ႕ေတာ္ေမွာက္ ခင္းက်င္းျပသရာမွာ စၾကာအေျမာက္တပ္ တပ္မင္းဗိုလ္မွဴး ဟာရွင္ ကြပ္ကဲေသာ ပသီအေျမာက္ အမႈထမ္း ၁၃၃ ခုပါတပ္ တစ္တပ္ အေျမာက္ဗိုလ္ ဦးၾကယ္ ကြပ္ကဲတဲ့ ပသီတပ္သား ၁၃၃ ေယာက္ ပါ တပ္တစ္တပ္ ဆူးေလးကုန္ဗိုလ္ဦးစီးတဲ့ ပသီအေျမာက္တပ္သား ၁၃၃ေယာက္ပါ တပ္တစ္တပ္ ဗံုးအိုးဗိုလ္ ဦးစီးတဲ့ ပသီအေျမာက္တပ္သား ၁၃၃ ေယာက္ပါတဲ့ ပသီတပ္သားမ်ား ပါဝင္ခဲ့ေၾကာင္း(ကုန္းေဘာင္ဆက္ မဟာရာဇဝင္ေတာ္ၾကီး ဒုတိယတြဲ စာမ်က္ႏွာ ၅၁၃-၅၁၅ တို႕မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ ေနာက္ဆံုးမင္း သီေပၚမင္းလက္ထက္မွာ သရက္ျမိဳ႕အထထိ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႕က်ဴးေက်ာ္ခဲ့တာေၾကာင့္ အဂၤလိပ္ျမန္မာ တတိယစစ္ပြဲၾကီး ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ က်ဴးေက်ာ္စစ္ပြဲၾကီးမွာ သီေပါဘုရင္က တပ္ဖြဲ႕ဝင္ ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္စီ ပါဝင္တဲ့ စစ္ေၾကာင္းၾကီး သံုးေၾကာင္း ေစလြတ္ခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ စစ္ေၾကာင္းၾကီး သံုးေၾကာင္းအနက္မွ ေတာင္တြင္းၾကီးစစ္ေၾကာင္းကို ကြပ္ကဲဦးေဆာင္တဲ့ စစ္သူၾကီးအကၠပါတ္ ျမန္းဝန္မင္းၾကီး မဟာ မင္းထင္ရာဇာ ငယ္မည္ ဦးျခံဳဟာ ပသီအမ်ိဳးသား မြတ္စလင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါတင္မက အထက္ပါ စစ္ေၾကာင္းၾကီးမွာ ပါဝင္တဲ့ အေျမာက္တပ္ ယမ္းျပီခ်ိန္တပ္ ျမင္းတပ္ ေရြ႕လကၤ်ားတပ္ ေသြးေသာက္တပ္ေတြမွာလည္း ပသီအမ်ိဳးသားမြတ္စလင္ အေျမာက္အမ်ား ပါဝင္ခဲ့ေၾကာင္း( ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ ရာဇဝင္ေတာ္ၾကီး တတိယတြဲ စာမ်က္ႏွာ ၇၁၂ မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။) မင္းၾကီး မဟာမင္းထင္ရာဇာဦးျခံဳဟာ မႏၲေလးရတနာပံု ျမိဳ႕ေတာ္ဝန္အျဖစ္လည္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

မႏၲေလးရတနာပံုျမိဳ႕ေတာ္ တည္ျပီးေနာက္ ပသီအမ်ိဳးသားမြတ္စလင္မ်ားကို (၁) ကုန္းရိုးတန္း (၂)စစ္ကိုင္းတန္း (၃)စၾကာအေျမာက္တန္း (၄) ေတာင္အပ္ခ်ဳပ္တန္း (၅) ေျမာက္အပ္ခ်ဳပ္တန္း (၆) ဂၽြန္းတန္း (၇) တိုက္တန္း (၈) ဝလီခန္းရပ္ (၉)ကိုယ္ရန္ေတာ္ရပ္ (၁၀)ကုလားပ်ိဳရပ္ (၁၁)ေတာင္ဘလူရပ္ (၁၂) အိုးဘိုရပ္ စတဲ့ ရပ္ကြက္ (၁၂)ကြက္ႏွင့္ ဗလီ အလံုး ႏွစ္ဆယ္တို႕ျဖင့္ ေနရာခ်ထားေပးခဲ့ပါတယ္။ (ဦးေမာင္ေမာင္တင္ေရး ျမန္မာမင္းမ်ား လက္ထက္ေတာ္ စာတမ္း စာမ်က္ႏွာ (၇၂)မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။) တဖန္ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ ပသီမြတ္စလင္မ်ား မကၠာျမိဳ႕ ဘုရားဖူးသြားရာမွာ တည္းခိုဖို႕ ေဒါင္းတံဆိပ္ေတာ္ ေခတ္ဇရပ္ၾကီးတစ္ေဆာင္ လွဴဒါန္းတာကိုလည္း သမိုင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီးရဲ႕ လကၤ်ာဖက္မွာ အျမဲတမ္းခစားရတဲ့ ေရြးလကၤ်ာ ပသီတပ္သားမ်ား အလြယ္တကူ ဝတ္ငါးၾကိမ္တက္ႏိုင္ဖို႕ မင္းတုန္းမင္းၾကီး ကိုယ္တိုင္ နန္းတြင္းမွာ ေရႊပႏၷက္ခ်ျပီး ဗလီတစ္လံုး ေဆာက္လုပ္လွဴခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ ေရႊပႏၷက္ခ် ဗလီ အမည္တြင္တဲ့ ဗလီဟာ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္း ဗံုးဒဏ္ခံခဲ့ရတာေၾကာင့္ ေျမခပ်က္ဆီးခဲ့ရပါတယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ား

(၁၈၇၈-၁၈၈၅)ခုႏွစ္ သီေပါမင္းေခတ္ ဗမာျပည္ေျမာက္ပိုင္း ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ကို တရုတ္တို႕က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္ဖို႕ ၾကိဳးပမ္းခဲ့တာေၾကာင့္ ဘုရင့္ေရေၾကာင္းသင္းေဘာသံုးစင္းျဖင့္ ဗိုလ္မင္းဦးဖိုးကာ ပါဝင္တိုက္ခိုက္ခဲ့သလို (၁၈၈၅) အဂၤလိပ္ျမန္မာ တတိယစစ္ပြဲမွာလည္း အေျမာက္တပ္ တပ္မႈးအျဖစ္ ဦးဖိုးကာ ပါဝင္ျပီး မင္းလွခံတပ္မွာ ခံတိုက္ခိုက္ခဲ့တာကိုလည္း သမိုင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

(၁၈၈၆)ခုႏွစ္ မိတၳီလာ ေက်ာက္ဆည္ ပခုကၠဴနယ္တို႕မွာ ဘုရင္ပါေတာ္မူျပီး နယ္ခ်ဲ႕တို႕သိမ္းပိုက္တာကို လက္မခံပဲ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ရာကြတ္ကို အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕တို႕ ဖမ္းဆီးျပီး သစၥာခံရင္ ရာထူးေပးမယ္လို႕ ေသြးေဆာင္ေခ်ာ့ျမဴခဲ့ေသာ္လည္း လက္မခံတာေၾကာင့္ ၾကိဳးေပးခဲ့ရာ ဘုရင္ခ်ီးျမွင့္ထားတဲ့ ကတၱီပါ ဝတ္ရံုစိမ္း ဝတ္ျပီး ၾကိဳးစင္တက္ အေသခံခဲ့ပါတယ္။ ၎ဟာ ပသီအမ်ိဳးသား မြတ္စလင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။

(၁၉၃၀) ဆရာစံ ဦးေဆာင္တဲ့ လယ္သမားသူပုန္ထကာ အဂၤလိပ္ကို ေတာ္လွန္ခဲ့ရာမွာလည္း အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ ပသီအမ်ိဳးသား ဦးဒူးဒူးႏွင့္ ဥကၠံနယ္ ဝမ္ကိုင္ရြာမွ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ ပသီရြာသားအေျမာက္အမ်ား ပါဝင္ခဲ့တာဟာလည္း သမိုင္းမွာ ထင္ရွားတဲ့ သာဓကတစ္ရပ္ပါ။

(၁၉၂၀)ခုႏွစ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ (၁၁)ဦးအနက္ သံတြဲဦးဘရွင္ပါဝင္ခဲ့သလို ပထမဆံုး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ - ဦးေက်ာ္ခင္ - ပထမဆံုး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္-ေက်ာင္းသားသမဂၢဥကၠ႒ ဦးထြန္းစိန္ စတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားဟာလည္း အစၥလာမ္သာသနာဝင္ ပသီအမ်ိဳးသားမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

ဆရာၾကီးဦးရာဇာတ္ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ဂုဏ္ျပဳစကားေျပာၾကားလိုပါတယ္။ ဆရာၾကီးဟာ ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြကို လက္သဲေျခသဲမ်ားခြာျပီး ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တို႕ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ေနတဲ့ကာလမွာ ဖက္စစ္ေတာ္လွန္ေရး ျပည္သူ႕လြတ္ေျမာက္ေရး (ဖဆပလ) မႏၲေလးခရိုင္အဖြဲ႕မွာ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ျပီး ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကို ကိုယ္တိုင္ပါဝင္ေတာ္လွန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ ေတာ္လွန္ေရးအျပီး မႏၲေလးခရိုင္ ဖဆပလ အဖြဲ႕ ဥကၠ႒အျဖစ္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ မႏၲေလးဆင္းလာျပီး ရန္ကုန္ ဖဆပလ ဌာနခ်ဳပ္မွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ဖို႕ တစ္ပါတည္းေခၚေဆာင္သြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို ေခၚေဆာင္သြားစဥ္ ကာလမွာပင္ မႏၲေလး- ေလးျပင္ေလးရပ္မွ - သံဃာေတာ္ ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားက ဆရာၾကီး ဦးရာဇာတ္အား ဝန္ၾကီးရာထူးေပးဖို႕ အညီအညြတ္ေတာင္းဆိုခဲ့တဲ့ စာေပးပို႕ခဲ့တာေၾကာင့္ ဆရာၾကီးဟာ ပညာေရးဝန္ၾကီးႏွင့္ အမ်ိဳးသားစီမံကိန္းဌာနဝန္ၾကီးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ခဲ့တယ္ဆိုတာကိုလည္း ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ ဒါတင္မက ဆရာၾကီးဦးရာဇာတ္ဟာ မႏၲေလးျမိဳ႕မွာ အမ်ိဳးသားေက်ာင္း ေပၚေပါက္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ အဓိကေနရာမွ ပါဝင္ခဲ့သလို အမ်ိဳးသားေက်ာင္းအုပ္ၾကီးအျဖစ္ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ျပီး မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရွိတဲ့ တပည့္တပန္းမ်ားစြာ ေပၚေပါက္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ၾကီးေပၚေပါက္လာေအာင္ အဓိကၾကိဳးပမ္းရာမွာ အဓိကေနရာမွ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာကိုလည္း သိရွိရပါတယ္ မႏၲေလးတကၠသိုလ္အနီး ရာဇတ္ခမ္းမေဆာင္ဟူ၍ ဂုဏ္ျပဳေဆာက္လုပ္ထားတာကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္တကြ ႏိုင္ငံေတာ္ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားႏွင့္အတူ ဆရာၾကီးဦးရာဇတ္ႏွင့္ အပါးေတာ္ျမဲ ရဲေဘာ္ ေမာင္ေထြးတို႕ ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရင္း အာဇာနည္မ်ားအျဖစ္ က်ဆံုးခဲ့ေသာ္လည္း အာဇာနည္ၾကီးမ်ား ထားရစ္ခဲ့တဲ့ တန္ဖိုးမ်ား ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ဆက္လက္ရွင္သန္ေနတာေၾကာင့္ တမ်ိဳးသားလံုး ဂုဏ္ယူသြားရမွာျဖစ္သလို ေကာင္းမြန္တဲ့ စံတန္ဖိုးမ်ားအျဖစ္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ခံယူက်င့္သံုးသြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

အာရွလူငယ္အဖြဲ႕ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး အနည္းငယ္ တင္ျပလိုပါတယ္။ ဂ်ပန္ေခတ္ အာရွလူငယ္အစည္းအရံုးမ်ားမွာ အစၥလာမ္သာသနာဝင္ ပသီအမ်ိဳးသားမ်ား ေဒသအလိုက္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ အာရွငယ္ဌာနခ်ဳပ္မွာလည္း ဗိုလ္မွဴးၾကီးဘရွင္ ဥာဏဗလမွဴးအျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့သလို အထက္ျမန္မာျပည္မွာလည္း သခင္မင္းညိဳ (ဗန္းေမာ္) ဝမ္းအိုဝမ္း ဦးေက်ာ္ဝင္းေမာင္ (ဗန္းေမာ္) သခင္သိန္းထြန္း (ဒါးတန္းမႏၲေလး) သခင္သန္းေဖ (မႏၲေလး) ပသီဦးကိုကိုေလး (မႏၲေလး) ပသီဦးစိုး (မႏၲေလး) ဦးသာဒြန္းေၾကးနန္း (မႏၲေလး) ဦးဘဦးေတာင္ပလူ(မႏၲေလး) ဗိုလ္မွဴးၾကီး တင္စိုး ေတာင္ပလူ(မႏၲေလး) ဦးေက်ာ္မင္း ေတာင္ပလူ(မႏၲေလး) ပသီဦးခ်စ္ေဆြ(မႏၲေလး) ေရႊလွေမာင္ေလး (မႏၲေလး) ဦးလွေအာင္ (မႏၲေလး) ဆရာ-ဦးခင္ေမာင္ရီ(မႏၲေလး) ဦးသန္းညြန္႕(ေမျမိဳ႕) က်ားဘျငိမ္း (မႏၲေလး) ခ်စ္ညိဳ-ဘသိန္း(မႏၲေလး) သခင္ေလးေမာင္(ဘုန္းအိုး အမရပူရ) ၊ ရဲေဘာ္ဘတုပ္ (ဘုန္းအိုး အမရပူရ) ဆရာညီညီ (မႏၲေလး) ၊ ဦးစံထြန္း (မႏၲေလး)၊ မ်ိဳးျမင့္ ဦးလွေမာင္ (မႏၲေလး) စတဲ့ အစၥလာမ္သာသနာဝင္ ဗမာမြတ္စလင္ေခၚ ပသီအမ်ိဳးသားမ်ား ပါဝင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႕ ရာစုႏွစ္ တစ္ခုခန္႕ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ကာလမွာ နယ္ခ်ဲ႕လက္ပါးေစ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား အစၥလာမ္ဘာသာကို ေခါင္းျမီးခ်ံဳျပီး လြမ္းမိုးခ်ယ္လွယ္ကာ ႏိုင္ငံျခားယဥ္ေက်းမႈ အခ်ိဳ႕ သြတ္သြင္းခဲ့တာေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားေရးအသြင္ ပံုရိပ္မ်ား ေမွးမွန္ခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ေရာက္ရွိခဲ့ရပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြကို ဖယ္ရွားျပီး မိခင္ေျမမွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသား ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈမ်ား အေျခခံျပီး တစ္မ်ိဳးသားလံုးအသြင္ျဖင့္ သာသနာေရး အမ်ိဳးသားေရး က်င့္သံုးသြားမွ ျဖစ္မယ္ဆိုျပီး သမိုင္းေပးတာဝန္အရ အစၥလာမ္သာသနာ့ေရးရာ ေကာင္စီအဖြဲ႕ၾကီး ၁၉၅၄ - ခုႏွစ္မွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ

ကၽြန္ေတာ္တို႕ တမ်ိဳးသားလံုး အစၥလာမ္သာသနာဝင္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း ကၽြန္ေတာ္ ေစာေစာပိုင္းက တင္ျပခဲ့သလို ႏိုင္ငံေတာ္ ေရေျမ သဘာဝအေပၚမွာ ဇာတိတရပ္အျဖစ္ တမ်ိဳးသားလံုး ေပၚေပါက္ခဲ့သလို ႏိုင္ငံေတာ္အေပၚ သစၥာေစာင့္သိ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးျခင္း ခုခံကာကြယ္ခဲ့ျခင္း တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ရပ္တည္ခဲ့ျခင္း ဘာသာေပါင္းစံု လူမ်ိဳးေပါင္းစံုၾကားမွာ အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ေလးစားခဲ့ျခင္း၊ သမိုင္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္လံုး အလူးသျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ႏွစ္ေထာင္ႏွင့္ခ်ီျပီး ဗမာမြတ္စလင္ေခၚ ပသီအမ်ိဳးသားမ်ား နီးနီးစပ္စပ္ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ရပ္တည္ခဲ့တာဟာလည္း ထင္ရွားတဲ့ သာဓကတစ္ရပ္လို႕ ဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီကေန႕ ဘာသာတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုၾကားမွာ ထင္ေရာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္ အမုန္းပြားေစတဲ့ ဝါဒျဖန္႕ခ်ီမႈမ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံရဲ႕ ပံုရိပ္ကိုလည္း ထိခိုက္သလို မလိုလားအပ္တဲ့ အေျခအေနမ်ား ေပၚေပါက္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္အတူ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္ေရး တန္ဖိုးမ်ား ျပန္လည္ေပၚေပါက္လာေအာင္ ဝိုင္းဝန္းထိန္းသိမ္းသြားဖို႕ ကၽြန္ေတာ့အေနႏွင့္ တိုက္တြန္းပါေၾကာင္းေျပာၾကားရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္အပ္ပါတယ္။

***************************************

ေန႕ရက္- ၂၅-၁-၂၀၁၅ (တနဂၤေႏြေန႕)

အခ်ိန္ - နံနက္ (၉း၀၀)နာရီ

ေနရာ - ပန္းေသးဗလီခန္းမ

လမ္း ၈၀၊ ၃၅ × ၃၆ လမ္းၾကား၊ မႏၲေလးျမိဳ႕။

Friday, January 23, 2015

အစၥလာမ္ေကာင္စီ၏

ဖြဲ႕စည္းမႈဆိုင္ရာအခ်က္အလက္မ်ား

(အစၥလာမ့္စာစဥ္-၅၅)

အစၥလာမ္ေကာင္စီဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ေသာ(၅၄)ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ေအာင္ျမင္မႈမ်ားႏွင့္ မေအာင္ျမင္မႈမ်ားသည္ ေရာျပြမ္းလ်က္ပင္ရွိပါသည္။ အစၥလာမ္ေကာင္စီ၏ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္သို႕ေရာက္ေအာင္ ယခုထက္ပိုမိုၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ေနပါသည္ဟု ခံယူပါသည္။

သက္ဆိုင္ရာ အစၥလာမ္ေကာင္စီခြဲမ်ား ၊ သက္ဆိုင္ရာေဒသမွ အစၥလာမ္ဘာသာေရး အသင္းအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ားသည္ ေအာက္ပါကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အစၥလာမ္ေကာင္စီဌာနခ်ဳပ္သို႕ တင္ျပလာသည္မ်ားရွိပါသည္။

၁။ ႏိုင္ငံသားမိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားလာၾကသည့္ အစၥလာမ္သာသနာဝင္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကတ္ျပားေလွ်ာက္ထားရာတြင္လည္းေကာင္း၊ ေပ်ာက္ဆံုး/ပ်က္စီး မိတၱဴေလွ်ာက္ထားရာတြင္လည္းေကာင္း၊ ၾကန္႕ၾကာမႈအခက္အခဲမ်ား ေတြ႕ၾကံဳေနၾကရျပီး ၎ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ျပားျဖင့္ ခရီးသြားလာရာတြင္လည္း အခက္အခဲအခ်ိဳ႕ၾကံဳေတြ႕ေနၾကရျခင္းကိစၥ၊

၂။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေဒသခံတိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္သာသနာဝင္မ်ားသည္ မိမိတို႕ေဒသအတြင္းရွိျမိဳ႕နယ္တစ္ခုမွ အျခားျမိဳ႕နယ္တစ္ခုသို႕ သြားလာရန္အတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အစၥလာမ္သာသနာဝင္အခ်င္းခ်င္း အစၥလာမ့္တရားေတာ္အရ နိကာဟ္ျပဳ လက္ထပ္ထိမ္းျမားရန္ အတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သက္ဆိုင္ရာေဒသ အာဏာပိုင္မ်ား၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ ေလွ်ာက္ထားရယူရျခင္း၊ ထိုသို႕ခြင့္ျပဳခ်က္ ေလွ်ာက္ထားရာတြင္လည္း ၾကန္႕ၾကာမႈ အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ သာသနာေရး၊ လူမႈေရး၊ က်မ္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရးကိစၥမ်ားတြင္ မလိုလားအပ္ေသာ အခက္အခဲမ်ား ၾကံဳေတြ႕ေနရျခင္းကိစၥ။

၃။ အစၥလာမ္သာသနာဝင္တို႕ စုေပါင္းဝတ္ျပဳကိုးကြယ္ရန္ေနရာ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားႏွင့္ သာသနိက အေဆာက္အအံုမ်ား ျပင္ဆင္မြမ္းမံရန္အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ ရယက၊ မယက၊ ခယက၊ တယက/ပယက၊ တိုင္း/ျပည္နယ္ သာသနာေရးမွဴးရံုး၊ သာသနာေရး ဦးစီးဌာန၊ သက္ဆိုင္ရာ စည္ပင္သာယာေရးအဖြဲ႕ စသည္ျဖင့္ ေနရာမ်ားစြာတြင္ အဆင့္ဆင့္ေလွ်ာက္ထားရသည့္အတြက္ ၾကန္႕ၾကာမႈမ်ား ၾကံဳေတြ႕ေနရျခင္းႏွင့္ တိုးတက္မ်ားျပားလာသည့္ လူဦးေရႏွင့္အညီ တိုးခ်ဲ႕/တိုးျမွင့္ ေဆာက္လုပ္ခြင့္မရသျဖင့္ အခက္အခဲေတြ႕ၾကံဳရသည့္ကိစၥ။

၄။ ျမိဳ႕သစ္မ်ားတြင္ အစၥလာမ္သာသနာဝင္မ်ား စုေပါင္းဝတ္ျပဳကိုးကြယ္ရန္ႏွင့္ ရင္ေသြးငယ္မ်ားအား သာသနာ့စာေပသင္ၾကားေပးရန္ သာသနိက အေဆာက္အအံုမ်ား မရွိသျဖင့္ အခက္အခဲ ၾကံဳေတြ႕ရသည့္ကိစၥ။

၅။ (၂၀၀၁)ခုႏွစ္တြင္ ေတာင္ငူျမိဳ႕၌ လည္းေကာင္း၊ (၂၀၀၅)ခုႏွစ္တြင္ ေရနံေခ်ာင္းျမိဳ႕၊ ေခ်ာက္ျမိဳ႕၊ မေကြးျမိဳ႕၊ ပြင့္ျဖဴျမိဳ႕တို႕တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ ကိစၥမ်ားအတြက္ လံုျခံဳေရးအရ ယာယီပိတ္ပင္ထားျခင္းခံရေသာ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေရးကိစၥ။

၆။ ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္း နာဂစ္ေလမုန္တိုင္းေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားေသာ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ား ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေဆာက္လုပ္ခြင့္ ရရွိေရးကိစၥ။

၇။ (၂၈-၇-၂၀၀၈)ေန႕တြင္ ရမည္းသင္းျမိဳ႕၊ ဗ-မ-က အေနာက္ရပ္ကြက္၊ မေနာ္ဟရီလမ္းရွိ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္ ခ်ိန္ပိတ္ခံထားရျခင္းကိစၥ။

__________________________________

အထက္ပါကိစၥရပ္မ်ားအနက္ အမွတ္စဥ္ - ၁ မွ - ၆ အထိကို သာသနာေရးဝန္ၾကီးဌာန အစည္းအေဝးမ်ားတြင္ အစၥလာမ္ေကာင္စီက တင္ျပခဲ့ျပီးျဖစ္ပါသည္။ ထိုကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေလးစားအပ္ပါေသာ သာသနာေရးဝန္ၾကီးဌာနဝန္ၾကီး၊ ဒုတိယဝန္ၾကီးႏွင့္ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္တို႕က စိတ္ရွည္စြာ အခ်ိန္ေပး၍ ျပန္လည္ ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့သည္မ်ားကိုလည္း သက္ဆိုင္ရာအစၥလာမ္ေကာင္စီခြဲမ်ား၊ အစၥလာမ္ဘာသာေရးအသင္းအဖြဲ႕မ်ား၊ အစၥလာမ္သာသနာဝင္မ်ားကို လက္လွမ္းမီသမွ် ျပန္လည္ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့ျပီးျဖစ္ပါသည္။

********

အစၥလာမ္ေကာင္စီသည္ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ အစၥလာမ္ေကာင္စီခြဲ(၁၀)ခု၊ ခရိုက္အစၥလာမ္ေကာင္စီခြဲ(၂၅)ခုႏွင့္ ျမိဳ႕နယ္ အစၥလာမ္ေကာင္စီခြဲ (၁၂၉)တို႕ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္သျဖင့္ လူသားမ်ား၏ သေဘာသဘာဝအရ ျပႆနာအခက္အခဲမ်ား နည္းမ်ားမဆိုရွိခဲ့၊ ရွိလွ်က္၊ ရွိေနဦးမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ အစၥလာမ္ေကာင္စီ၏ တိက်ေသာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းရွိမႈ၊ အထက္ေအာက္ အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းႏိုင္ေသာ အစည္းအေဝးမ်ား၊ ညီလာခံမ်ား ပံုမွန္က်င္းပေဆာင္ရြက္မႈ၊ ၎အစည္းအေဝးမ်ား ညီလာခံမ်ားတြင္ အျပဳသေဘာေဆာင္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဝဖန္ေဆြးေႏြးမႈ၊ အနည္းစု၏ဆႏၵကို တေလးတစား နာယူျပီး အမ်ားဆႏၵႏွင့္အညီ စုေပါင္းေဆြးေႏြး အေျဖရွာေဆာင္ရြက္မႈ စသည့္ အစၥလာမ္ေကာင္စီ၏ အစဥ္အလာေကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ျပႆနာမ်ား၊ အခက္အခဲမ်ားသည္ ေျပေပ်ာက္ခဲ့သည္သာ ျဖစ္ပါသည္။

အစၥလာမ္ေကာင္စီ၏ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ သက္ဆိုင္ရာက တာဝန္ေပးအပ္လာေသာ အစၥလာမ့္ေရးရာကိစၥမ်ားကို အစၥလာမ္ဘာသာေရး အျခားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ရာတြင္သာ အခက္အခဲမ်ားစြာရွိပါသည္။ ထိုအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၌ တိုင္းခ်စ္ ျပည္ခ်က္စိတ္ရွိေသာ၊ ဘာသာေရး အယူမသီးအစြန္းမထြက္ေသာ၊ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းအဂၤါရပ္ႏွင့္ ညီညြတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေျပာပေလာက္ေသာ အခက္အခဲမရွိပါေသာ္လည္း၊ အစၥလာမ္ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းအားလံုး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမည္ဆိုပါက ယခုကဲ့သို႕ပင္ မေအာင္ျမင္မႈ၊ၾကန္႕ၾကမႈ၊အခက္အခဲမ်ားကို ဆက္လက္ၾကံဳေတြ႕ေနရမည္ျဖစ္ပါသည္။

မည္သို႕ပင္ျဖစ္ေစကာမူ အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီသည္ မိမိ၏ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ မြတ္စလင္မ္ပီသေရး၊ တိုင္းရင္းသားပီသေရး - ဟူသည့္ အေျခခံမူအတိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္၏ ေက်းဇူးသစၥာကို ေစာင့္သိရိုေသစြာျဖင့္ အစၥလာမ္သာသနာေတာ္၏ အက်ိဳးကို ဆက္လက္သယ္ပိုးေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေလးစားစြာ အစီရင္ခံတင္ျပ၍ နိဂံုးခ်ဳပ္အပ္ပါသည္။

ဗဟို အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕

အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီဌာနခ်ဳပ္

ရက္စြဲ။ ။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၊ (၄) ရက္ ။

Tuesday, January 20, 2015

ကမာၻေအးတရား(အသံလြင့္သည့္ေန႕။ ။ ၁၂-၁၂-၁၉၅၁)

ကမာၻ႕ရာဇဝင္ကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ ေခတ္တိုင္း နယ္တိုင္း ႏွင့္ လူမ်ိဳးတိုင္းတြင္ (Prophets)တမန္ေတာ္မ်ား ပြင့္ေပၚခဲ့ၾကတယ္။ အသီးသီး ပရိယတၱိက်မ္းမ်ား ေဆာင္လာခဲ့ၾကတယ္။ ကမာၻသူ ကမာၻသားမ်ားအား အလြန္ ယဥ္ေက်းခ်ိဳေအးတဲ့ တရားေရေအး အျမိဳက္ေဆး တိုက္ေၾကြးခဲ့ၾကတယ္။
ယခင္ ႏွစ္ေပါင္း (၁၃၀၀)ေက်ာ္က အေရးဗီးယားတိုင္းျပည္တြင္ တမန္ေတာ္မ်ား၏အခ်ဳပ္၊ တမန္ေတာ္မ်ား၏ ထြပ္ျဖစ္ေသာ တမန္ေတာ္ မိုဟမၼဒ္ (ဆြ) သခင္ ပြင့္ေတာ္မူခဲ့တယ္။ ပရိယတၱိက်မ္းဂန္မ်ား၏ အမိျဖစ္ေသာ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ကို ယူေဆာင္လာျပီး ကမာၻ႕လူထုၾကီး တစ္ရပ္လံုးအား ဤသို႕ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့တယ္။

اِنِّى رَسُوْلُ اللهِ إِلَيْكُمْ جَمِيْعًا

အကၽြႏ္ုပ္သည္ အသင္တို႕ ကမာၻသူ ကမာၻသား အားလံုးအတြက္ ပြင့္လာေသာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ တမန္ေတာ္ျဖစ္သည္။

لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُم بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ

အသင္တို႕ထံ အသင္တို႕၏ အမ်ိဳးသားျဖစ္ေသာ တမန္ေတာ္တစ္ပါး ေရာက္လာျပီး ထိုတမန္ေတာ္သည္ အသင္တို႕ ဆင္းရဲၾကီးစြာ ခံရမည့္အေရးကို ေတြးျပီး စိတ္မေအး ရင္ေလးေတာ္မူရွာတယ္။ ထို တမန္ေတာ္သည္ အသင္တို႕၏ အက်ိဳးကိုသာ အထူးလိုလား ေတာင့္တေတာ္မူတယ္။ ထို တမန္ေတာ္သည္ ယံုၾကည္ျခင္း သဒၵါတရားရွိေသာ မုအ္အင္န္မ်ားအား သာပို၍ပင္ သနားၾကင္နာေတာ္မူတယ္။

(ကုရ္အာန္ ၉း၁၂၈)

တမန္ေတာ္ မိုဟမၼဒ္ (ဆြ) သခင္သည္ စၾကဝဠာၾကီးကို ဤသို႕ျမင္သည္။

الْخَلْقُ عِيَا لُ اللهِ

ေဝေနယ်သတၱဝါအားလံုးတို႕သည္ အလႅာအရွင္ျမတ္၏ အိမ္ေထာင္စုၾကီးတစ္ခုျဖစ္သည္။

ဒီအမိန္႕ေတာ္အရဆိုလွ်င္ ဒီမိုး-ဒို႕မိုး၊ ဒီေျမ- ဒို႕ေျမ၊ ဒီကမာၻ-ဒို႕ကမာၻ၊ ကမာၻ႕လူထု - ဒို႕လူထု၊ ကမာၻ႕အေရး - ဒို႕အေရး ျဖစ္ေနသည္မွာ ထင္ရြားပါတယ္။ ကမာၻ႕- ဒို႕အေရး ျဖစ္ေနသည္မွာ ထင္ရွားပါတယ္။ ကမာၻ႕အိမ္ေထာင္စုၾကီးကို သာယာဝေျပာေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းဟာ ကမာၻ႕အိမ္ေထာင္သားမ်ား၏ တာဝန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္ေထာင္စုသားတိုင္းသည္ မိမိတို႕ တာဝန္မ်ားကို ေဝပံုက် ထမ္းေဆာင္ရပါမယ္။ ဒီကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး တမန္ေတာ္ မုိဟမၼဒ္(ဆြ)က အတိအလင္း မိန္႕ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

كُلُّكُمْ رَا عٍ وَ كُلُّكُمْ مَسْءُوْلٌ عَنْهُ

လူတိုင္းလူတိုင္းသည္ မင္းလုပ္အုပ္ခ်ဳပ္ရမည့္ အာဏာပိုင္မ်ား ျဖစ္တယ္။ လူတိုင္း လူတိုင္းသည္ - မိမိ၏ တာဝန္ဝတၱရားႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အေမးျမန္းခံရမည့္ တာဝန္ခံလည္းျဖစ္တယ္။

တာဝန္ေက်ပြန္သည္ႏွင့္ အမွ် ကမာၻတြင္ ျငိမ္းခ်မ္းမႈရရွိမယ္၊ တာဝန္ပ်က္ကြက္သည္ႏွင့္အမွ် ကမာၻတြင္ ဆူပူမႈျဖစ္မယ္၊ ဒါဟာ လက္ေတြ႕ပဲ။

ပထမအနီးဆံုး(ကမာၻ႕အမ်ိဳးသမီးမ်ား)

ကမာၻ႕ဇာတ္ခံုေပၚတြင္ မိမိႏွင့္ (ပထမ) အနီးဆံုးႏွင့္ အရင္းႏွီးဆံုးသည္ ကမာၻ႕အမ်ိဳးသမီးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ကမာၻ႕ျငိမ္းခ်မ္းမႈႏွင့္ သာယာမႈကို ဖန္တီးမည့္ ကမာၻ႕အာဇာနည္ သူရဲေကာင္းမ်ားကို လက္ပူးလက္က်ပ္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးလိုက္သူမ်ားမွာ ဒီ အမ်ိဳးသမီးမ်ားပင္ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တမန္ေတာ္ မိုဟမၼဒ္(ဆြ)သခင္က မိန္႕ေတာ္မူခဲ့တယ္။

خير كم خير كم لا هلكم وانا خير كم لا هلى

မိမိတို႕၏ အိမ္သူမ်ားအေပၚ ေကာင္းသူမွ လူေကာင္း၊ ကၽြႏ္ုပ္သည္ မိမိအိမ္သူမ်ားအေပၚ အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။

اتقو الله فى ا لنساء

အသင္တို႕သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အား ေၾကာက္ၾကကုန္ေလာ့။

ان ا لجنة اقد ام الا مها ت

ဂ်ႏၷသ္သည္ မိခင္မ်ား၏ ဖဝါးေအာက္၌ ရွိသည္။

ဒါ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ အဆင့္အတန္းကို ျမွင့္တင္ေပးျခင္းပဲ။

ဒုတိယအနီးဆံုး(အိမ္နီးနားခ်င္းမ်ား)

ကမာၻ႕ဇာတ္ခံုေပၚတြင္ မိမိတို႕ႏွင့္ ဒုတိယ အနီးဆံုးေသာသူမ်ားသည္ အိမ္နီးနားခ်င္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အိမ္နီးနားခ်င္းမ်ားႏွင့္ အဆင္မေျပသည္ႏွင့္အမွ် မိမိအိမ္တြင္လည္း သာယာမႈမျဖစ္ႏိုင္။ ဒါေၾကာင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ မုိဟမၼဒ္(ဆြ) သခင္သည္ က်မ္းသစၥာ သံုးၾကိမ္တိတိ က်ိန္ဆိုျပီး တိတိလင္းလင္း မိန္႕ေတာ္မူခဲ့တယ္။

والله لا يو من الذى لا يو من جا ره بواءقه

အလႅာဟ္အား တိုင္တည္ေျပာဆိုအံ့။ မိမိ အိမ္နီးနားခ်င္းကို ဒုကၡေပးေသာသူသည္(မုအ္မင္န္)မဟုတ္။

တတိယအနီးဆံုး(ဆင္းရဲသားမ်ား)

ကမာၻ႕ဇာတ္ခံုေပၚတြင္ မိမိႏွင့္ တတိယ အနီးဆံုးေသာ သူမ်ားဟာ ဆင္းရဲသူ ဆင္းရဲသား လက္လုပ္လက္စားမ်ား ျဖစ္ၾကတယ္။ ဆင္းရဲသားမ်ားသည္ ကမာၻ႕အိမ္ေထာင္စုၾကီးတြင္ လူမ်ားစုျဖစ္ၾကျပန္ရာ သူတို႕၏ ျပႆနာသည္ အၾကီးဆံုးျပႆနာပင္ျဖစ္သည္။ ဒါေၾကာင့္ တမန္ေတာ္မိုဟမၼဒ္(ဆြ)သည္ ဆင္းရဲသားမ်ား၏ အေရးကို အမ်ားဆံုး အားေပးျပီး မိန္႕ေတာ္မူခဲ့တယ္။

الفقر فخرى

ဆင္းရဲမႈသည္ ကၽြႏ္ုပ္၏ ဂုဏ္ျဒပ္ဘဲ။

လုပ္သားအား ေခၽြးမေျခာက္မီ လုပ္ခေပးပါ။

ဓနရွင္မ်ား၏ ဓနစည္းစိမ္သည္ ဆင္းရဲသားမ်ား၏ ေက်းဇူးပဲ။

اللهم احينى مسكينا وابعثنى مع المسا كين

အို - အလႅာဟ္အရွင္ ၊ ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးသည္ ဆင္းရဲသားမ်ားႏွင့္အတူေနပါရေစ။ ဆင္းရဲသားမ်ားႏွင့္အတူ ေသပါရေစ။ ဆင္းရဲသားမ်ားႏွင့္အတူ ထပါရေစ။ ဟု တမန္ေတာ္မိုဟမၼဒ္ (ဆြ) သခင္သည္ အရွင့္ထံ ဆုမ်ားပန္သြားရွာေတာ္မူခဲ့တယ္။

စတုတၳအနီးဆံုး (တိရစာၦန္မ်ား)

ကမာၻ႕ဇာတ္ခံုေပၚတြင္ မိမိတို႕ႏွင့္ စတုတၳအနီးဆံုးသည္ တိရစာၦန္မ်ား ျဖစ္ၾကတယ္။ တိရစာၦန္ေတြမရွိလွ်င္ ကမာၻ႕အိမ္ေထာင္စုၾကီးတြင္ ဒုကၡၾကီးငယ္ ဆိုက္ေရာက္မည္ကို အထူးေျပာစရာမလိုပါ။

ဒါ့ေၾကာင့္ -

တိရစာၦန္မ်ားကို အစာငတ္ ခ်ီေႏွာင္မထားပါႏွင့္

တိရစာၦန္တို႕၏ ေက်ာကုန္းမ်ားကို မိမိတို႕၏ မိမိတို႕၏ ထိုင္စရာမ်ား ျပဳလုပ္ျပီး မထားၾကႏွင့္

တိရစာၦန္အခ်င္းခ်င္း မတိုက္ၾကႏွင့္၊ ငွက္သိုက္မွ ငွက္ကေလးမ်ားကို မဖမ္းၾကႏွင့္

စာနာျခင္းတရား အျမဲထားၾကပါ။

ဟု တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)မွာၾကားေတာ္မူခဲ့တယ္။

ကမာၻ႕သာယာမႈအတြက္အေရးၾကီးေသာစီးပြားေရး

ကမာၻ႕သာယာမႈတြင္ စီးပြားေရးသည္ အေရးၾကီးေသာ အခ်က္ တစ္ခ်က္ျဖစ္တယ္။ စီးပြားေရးမေကာင္းသည္ႏွင့္ အမွ် သာယာမႈမျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ဒါေၾကာင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ မိန္႕ေတာ္မူခဲ့တယ္။

طلب الحلال فريضة بعدالفريضة

တရားသျဖင့္ စီးပြားရွာျခင္းသည္ ဖရႆ္တာဝန္မ်ားေနာက္ ဖရႆ္တာဝန္တစ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္။

او صيكم با لتجارافانهم بردالافاق وامناألله فى الارض

ကၽြႏ္ုပ္ အသင္တို႕ကို မွာၾကားခဲ့မယ္။ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ ေကာင္းမြန္စြာ ဆက္ဆံၾက။ ကုန္သည္မ်ားသည္ ကမာၻ၏ သုခကို ေဆာင္သူမ်ား ျဖစ္ၾကတယ္။ ကုန္သည္မ်ားသည္ ကမာၻေျမျပင္တြင္ အလႅာဟ္အရွင့္သစၥာေတာ္ထိန္းမ်ားျဖစ္ၾကတယ္။

ကမာၻ႕သာယာမႈအတြက္ အေရးၾကီးေသာ ပညာေရး

ကမာၻ႕သာယာမႈတြင္ ပညာေရးသည္ အေရးၾကီးဆံုး ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္ေနျပန္ရာ တမန္ေတာ္မိုဟမၼဒ္(ဆြ)သခင္သည္ ပညာမသင္မေနရဥပေဒ ကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာေတာ္မူခဲ့တယ္။

ပုခက္တြင္းမွ သခၤ်ဳိင္းသို႕တိုင္ ပညာဆည္းပူးၾကပါ။

ပညာရွင္တစ္ဦး၏ အိပ္စက္ေနျခင္းသည္ ပညာမဲ့တစ္ေယာက္၏ ခဝပ္ပူေဇာ္ျခင္းထက္ ျမတ္တယ္- ဟု တမန္ေတာ္က မိန္႕ေတာ္မူခဲ့တယ္။

ကမာၻ႕သာယာမႈအတြက္ အေရးၾကီးေသာ ယဥ္ေက်းမႈ

ကမာၻ႕သာယာမႈတြင္ ယဥ္ေက်းမႈသည္ ဆက္ဆက္ရွိအပ္ေသာ အခ်က္တစ္ရပ္ျဖစ္ျပန္ရာ -

من لم ير حم صغير ناو لم يو قر كبير نا فليس منا

ငယ္သူကို မသနား ၊ ၾကီးသူကို မေလးစားေသာသူသည္ ငါ၏ အသင္းဝင္မဟုတ္- ဟု တမန္ေတာ္က မိန္႕ေတာ္မူခဲ့တယ္။

ကမာၻ႕သာယာမႈကို ဖ်က္ဆီးသည့္ ပထမအခ်က္ (လူတန္းစားခြဲျခားမႈ)

ကမာၻ႕သာယာမႈကို ဖ်က္ဆီးရာတြင္ လူတန္းစားခြဲျခားမႈသည္ ပထမအခ်က္ျဖစ္တယ္။ တမန္ေတာ္သည္ လူတန္းစားခြဲျခားမႈကို စက္ဆုပ္ရြံရွာသည့္အတြက္ အတိအလင္း မိန္႕ေတာ္မူခဲ့တယ္။

ايها الناس الا ان ربكم وا حد وان ابا كم..............................

.................................

အို-လူသားတို႕ အသင္တို႕အရွင္သည္ တစ္ပါးတည္း၊ အသင္တို႕၏ ဖခင္သည္ တစ္ဦးတည္း ၊ အာရဗ္လူမ်ိဳးသည္ အျခားလူမ်ိဳးထက္မသာ။ အျခားလူမ်ိဳးသည္လည္း အာရဗ္လူမ်ိဳးထက္မသာ၊ အနီသည္ အနက္ထက္ မသာ၊ အသင္တို႕သည္ အာဒမ္သခင္၏ သားသမီးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အာဒမ္သခင္ကို ေျမႏွင့္ ဖန္ဆင္းထားေတာ္မူသည္။

ကမာၻ႕သာယာမႈကိုဖ်က္ဆီးသည့္ ဒုတိယအခ်က္(ဘာသာေရးအယူသီးမႈ)

ကမာၻ႕သာယာမႈကို ဖ်က္ဆီးရာတြင္ ဘာသာေရး အယူသီးမႈသည္ ဒုတိယအခ်က္ျဖစ္တယ္ ဒါေၾကာင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ မိန္႕ေတာ္မူခဲ့တယ္ -

اياكم والغلو فى فانما اهلك من كا ن قبلكم الغلو فى الد ين

အသင္တို႕ ဘာသာေရးအယူသီးမႈကို သတိၾကီးစြာျဖင့္ ေရွာင္ရွားၾကေလာ့၊ ဘာသာေရးအယူသီးမႈသည္ ေရွးလူေဟာင္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီးခဲ့ဖူးသည္။

ေနာက္ဆံုးတမန္ေတာ္ျမတ္ (ဆြ) သခင္သည္ မိမိဂုဏ္ပုဒ္ႏွင့္အညီ ကမာၻ႕လူထုၾကီးအား ဤသို႕မွာၾကားခဲ့တယ္။

لاتقا طعو لا تد ابروالاتباغضواولاتحا سدواوكونواعبادالله اخوا نا

အို-ကမာၻသူ၊ကမာၻသားအေပါင္းတို႕၊ အသင္တို႕သည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အဆက္မျဖတ္ၾကႏွင့္၊ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ေနာက္ကြယ္ မေျပာၾကႏွင့္၊ မမုန္းတီးၾကႏွင့္ မနာလိုဝန္တိုေသာစိတ္လည္း မထားၾကႏွင့္ အသင္တို႕သည္ ညီရင္းအကိုပမာ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးစြာ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေနထိုင္ၾက။

ေသာတရွင္အေပါင္းတို႕ခင္ဗ်ာ၊ ၾကားနာေတာ္မူၾကရတဲ့အတိုင္း-

(၁)ကမာၻၾကီးသည္ အိမ္ေထာင္စုၾကီးတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

(၂)ကမာၻသာယာမႈသည္ လူတိုင္းလူတိုင္း၏ တာဝန္ျဖစ္ပါတယ္။

(၃)အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား အခြင့္အေရး က်ပ္ျပည့္ေပးၾကပါ။

(၄)အိမ္နီးခ်င္းမ်ားကို ဒုကၡမေပးၾကပါႏွင့္။

(၅)ဆင္းရဲသားမ်ားကို မေစာ္ကားၾကပါႏွင့္။

(၆)တိရစာၦန္မ်ားကို မႏွိပ္စက္ၾကပါႏွင့္။

(၇)တရားသျဖင့္ စီးပြားရွာပါ။

(၈)ပညာကို ဆည္းပူးၾကပါ။

(၉)ယဥ္ေက်းမႈကို အျမဲသတိျပဳၾကပါ။

(၁၀)လူတန္းစားမခြဲျခားပါႏွင့္။

(၁၁)ဘာသာေရးအယူမသီးၾကပါႏွင့္။

(၁၂)ညီရင္းအကိုပမာ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ၾကင္ၾကင္နာနာ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးေပါင္းသင္းဆက္ဆံေနထိုင္ၾကပါ။

ေသာတရွင္အေပါင္းတို႕ခင္ဗ်ာ ...

- ဒါ တမန္ေတာ္ျမတ္မိုဟမၼဒ္(ဆြ)သခင္၏ ကမာၻေအးတရားပါပဲ။

- ကမာၻေအးတရားကို လက္ေတြ႕က်င့္သံုးလွ်င္ တို႕ကမာၻ ေအးခ်မ္းမွာ ေသခ်ာတယ္။

- ေဘးဘယာေဝးကြာ၍ ဒို႕ကမာၻ ေအးခ်မ္းသာယာပါေစသတည္း။

- တမန္ေတာ္ျမတ္ မိုဟမၼဒ္ (ဆြ) သခင္အေပၚသို႕ ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာအျဖာျဖာ သက္ေရာက္ပါေစသတည္း။

(ဃာဇီ မိုဟမၼဒ္ ဟာရွင္မ္)

အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး

ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဗမာမြတ္စလင္ အိုလမာအဖြဲ႕ခ်ဲပ္

၁၉၅၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၊ (၁၂) ရက္။

***************************

Pages

Thursday, February 5, 2015

Wednesday, January 28, 2015

ေဇယ်ေက်ာ္ထင္ ဒုဗိုလ္မွဴးၾကီးဘရွင္(၁၉၁၅-၁၉၇၀)

PDF တိုက္ရိုက္ဖတ္ရႈရန္ႏွင့္ေဒါင္းရန္

Tuesday, January 27, 2015

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစၥလာမ္သာသနာေရာက္ရွိလာျခင္း

Sunday, January 25, 2015

Friday, January 23, 2015

Tuesday, January 20, 2015